၁၉၄၂
စစ္ျဖစ္ေတာ့မယ္။ ဂ်ပန္ ၀င္ေတာ့မယ္ေလ။ ဒီေတာ့ အေဖ အမ်ဳိးေတြ ရွိတဲ့ ေ၀ါကုိ ေမြးရပ္ေျမ ေနာင္ပတၱရာ ကေန ေျပာင္းခဲ့ ၾကရတယ္။ ေနာင္ပတၱရာက ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာပဲ။ ပဲခူးနဲ႔ သိပ္မေ၀းဘူး။ ပဲခူး-ေမာ္လၿမိဳင္ ရထားလမ္းမွာ ရွိတယ္။ ပဲခူးက အထြက္ ကလိဘူတာ ၿပီးရင္ ေနာင္ပတၱရာပဲ။
စစ္ျဖစ္ေတာ့မယ္။ ဂ်ပန္ ၀င္ေတာ့မယ္ေလ။ ဒီေတာ့ အေဖ အမ်ဳိးေတြ ရွိတဲ့ ေ၀ါကုိ ေမြးရပ္ေျမ ေနာင္ပတၱရာ ကေန ေျပာင္းခဲ့ ၾကရတယ္။ ေနာင္ပတၱရာက ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာပဲ။ ပဲခူးနဲ႔ သိပ္မေ၀းဘူး။ ပဲခူး-ေမာ္လၿမိဳင္ ရထားလမ္းမွာ ရွိတယ္။ ပဲခူးက အထြက္ ကလိဘူတာ ၿပီးရင္ ေနာင္ပတၱရာပဲ။
အေဖ၊ အေမ၊ အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ေရႊ၊ အစ္ကိုေလး ကိုေအာင္ေဖ၊ အဘြားနဲ႔ ညီမေလး မက်င္ပု အားလံုး ၆ ေယာက္။ အင္း...အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ေရႊက ၈ တန္း၊ ကိုေအာင္ေဖက ၆ တန္း၊ အဘြားက ၄ တန္း၊ ညီမေလး က ၂ တန္း။ အဘြားက ၁၂ ႏွစ္ သမီးေလာက္ေတာ့ ရွိၿပီ။ ၁၂ ႏွစ္သမီး ၄ တန္းပဲ ရွိေသးတယ္ဆိုၿပီး မင္း မရယ္ နဲ႔ေလ။ အဲသည္ ေခတ္ေတြတုန္းက မိန္းကေလး ေက်ာင္းေနရတာပဲ ဟုတ္လွၿပီ။ ဒါေတာင္ ျမစ္က်ဳိးက ဆရာႀကီး ဦးဘေသာင္းတို႔မွာ သားသမီး မရွိလို႔ အဘြားကို ခ်စ္လို႔ ေခၚထားရာက ေက်ာင္းေန ျဖစ္တာ။ အေဖတို႔၊ အေမတို႔နဲ႔ ေနလို႔ကေတာ့ အေဖ့ရဲ႕ေခ်ာက္ ခ်ီးေခ်ာက္ခ်က္ ေခါက္ဆြဲ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ၀င္ကူေနရမွာေလ။
ဆရာႀကီး ဦးဘေသာင္းဆီမွာ ေနေတာ့ ဆရာ ႀကီးက စာဖတ္ဖုိ႔ အျမဲတိုက္တြန္းတယ္။ ဆရာႀကီးဆီမွာ နဂါးနီ စာအုပ္သင္းက ထုတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ဆရာႀကီးက သူ ဖတ္ ထားတာေတြ ေျပာျပတဲ့ အျပင္ ကိုယ္တိုင္ ဖတ္ခိုင္းတာဆိုေတာ့ စာအုပ္ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးသြားၿပီ။ ကၽြန္ဘ၀က လြတ္ ေျမာက္ဖို႔ရာမွာ နဂါးနီစာအုပ္ အသင္းႀကီးရဲ႕ေက်းဇူးသိပ္မ်ားတယ္
စေန နဂါးနီဂ်ာနယ္မွတ္တယ္...၀ါဒဋီကာေ
နဂါးနီေၾကာင့္ ဇာတိေသြး၊ ဇာတိမာန္၊ ရဲစိတ္၊ ရဲမာန္၊ ႏိုင္ငံေရး အသိေတြ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ရခဲ့တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးတိုင္းမွာ စာေပ ေက်းဇူးႀကီးတယ္ေနာ္။ အဲဒါ ျမဲျမဲမွတ္။ ေ၀ါေရာက္ၿပီး မၾကာပါ ဘူးကြယ္။ စစ္က ျဖစ္ၿပီ။ ညေနေစာင္းတာနဲ႔ ကၽြဲႏွစ္ေကာင္လို႔ ေခၚတဲ့ တိုက္ေလ ယာဥ္မည္းမည္းႀကီးေတြက စက္ေသနတ္နဲ႔ တရစပ္ပစ္၊ ဗံုးေတြၾကဲနဲ႔ ဗံုးခိုက်င္းေတြထဲ ၀င္ခို ရေတာ့တာေပါ့။ အေမက အဘြားတို႔ေမာင္ႏွမေတြကို အိတ္႐ံႈ႕ေလးေတြ ခ်ဳပ္ေပး ၿပီး ထမင္းေျခာက္ေတြထည့္၊ လည္ပင္းဆြဲ ေပးထားတယ္။ ႐ႈံ႕အိတ္ေလးကို ကိုယ္နဲ႔ မကြာ ထားရတာေလ။ ဘယ္မွာ ထမင္းခ်က္စားႏိုင္မွာတုံး။ ဗံုးခိုက်င္းထဲ ေနရတာဆုိေတာ့ ထမင္းေျခာက္၀ါး၊ ေရနဲ႔ ေမွ်ာခ်၊ သည္လိုပဲ အသက္ ဆက္ခဲ့ရတာေလ။ တစ္ရက္ ဗံုးခို က်င္းထဲခိုတုန္း မီးက်ည္ ေတြ ဗံုးေတြၾကဲေတာ့ အေဖ့ အစ္မ အဘြားတို႔ အေဒၚအိမ္ႀကီးလည္း မီးေလာင္ပါေရာ။ ဗံုးၾကဲေလယာဥ္ေတြ မရွိေတာ့ တဲ့အခ်ိန္၊ ဗံုးခိုက်င္းထဲက ထြက္ၿပီး ကိုယ့္အိမ္ေပၚ ျပန္တက္ခြင့္ မရွိေတာ့ဘူးေပါ့။ ၿမိဳ႕ျပင္မွာ တဲထိုးၿပီးေနခဲ့ရ တယ္။
ေဆး၀ါး မရွိတဲ့ ကာလႀကီး ဆိုေတာ့ အေဖလည္း ဒူလာေရာဂါ မကုလိုက္ရဘဲ ဆံုးေရာ။ ေဆးၿမီးတိုေတြေပါ့ကြယ္။ ဟိုအရြက္ ျပဳတ္ေသာက္၊ ဒီအရြက္ က်ဳိေသာက္၊ ငါးရွဥ့္ဟင္းခ်က္ စားေလာက္နဲ႔ ၿပီးရတာကိုး။ အေဖ ဆံုးေတာ့ အစ္ကို ႏွစ္ေယာက္လည္း စက္ဘီးကယ္ ရီသမားေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္။ အခုေခတ္ ဆိုင္ကယ္ကယ္ရီ သမားေတြလိုေပါ့။ အစ္ကို ႀကီးနဲ႔ အစ္ကိုေလး ေတာ္ ေတာ္ပင္ပန္းရွာပါတယ္။ အဘြားနဲ႔ ညီမေလး မက်င္ပုလည္း ေဆးလိပ္လိပ္တတ္ ေနၿပီဆိုေတာ့ အနည္းအက်ဥ္း ၀င္ေငြရေနၿပီ။ အစ္ကိုႀကီးကို ေအာင္ေရႊ အာရွလူငယ္ အဖြဲ႕ထဲ၀င္ေတာ့ သူ႕သူငယ္ခ်င္း သံုးေယာက္ပါ ပါလာၿပီး အဘြားတို႔အိမ္မွာ ေနၾကတယ္။ အစ္ကိုႀကီးတို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံေရး သေဘာ တရားေတြ နားရည္၀ ၾကားရ ဖန္မ်ားေတာ့ အဘြားလည္း စိတ္ဓာတ္တက္ႂကြၿပီး ရဲေမ ျဖစ္သြားေတာ့တာပဲ။ ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ၀င္ ရဲေမေပါ့။
ၾကားဖူးတယ္ မဟုတ္လား။ ဆန္လုပြဲတို႔၊ အာဏာပိုင္႐ံုးေတြ ၀ိုင္းတဲ့တိုက္ပြဲတို႔၊ အခြန္မေပးေရး တိုက္ပြဲတို႔၊ ေျမပိုင္ရွင္ေတြရဲ႕ ေျမေတြေပၚ တဲအိမ္ေတြ ၀င္ေဆာက္တဲ့ တိုက္ပြဲတို႔ေလ။ မွတ္မိေသး တယ္။ ေ၀ါက ျမဂိုဏ္းဆန္စက္မွာ ဆန္၀င္လုေတာ့ ရဲ ေတြက တုတ္ေတြနဲ႔ ႐ိုက္တာ။ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ဳိးသမီ
အဘြားတို႔ အမ်ဳိးသမီး အေယာက္ ၂၀ က ဘဲဥပံုစား ပြဲႀကီးရဲ႕တစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွာ ၁၀ ေယာက္စီခြဲ ထိုင္ၾကတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က စားပြဲထိပ္မွာ ထိုင္တယ္။ အခ်ိန္က ညေန ၄ နာရီခြဲေလာက္ရွိမယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က မီးခိုးေရာင္ ဖလန္နယ္ အက်ႌ၊ လံုခ်ည္ တစ္ပတ္ႏြမ္းေလးနဲ႔ လည္ ပင္းမွာ မာဖလာပတ္ထားတယ္။ အက်ႌကိုေတာ့ လက္ ေခါက္ထားတယ္။ စားပြဲကို လက္သီးနဲ႔ ထုထုၿပီးေတာ့ ေဒါပြေနေတာ့တာ။ ေ၀ါမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းမႈကိစၥကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သိပ္စိတ္ဆိုးၾကတယ္။ အၾကမ္းဖက္တာ၊ လုတာ၊ ခိုး၀ွက္တာ၊ ဗိုလ္က်စိုးမိုးတာကို တုိ႔ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အရမ္း မုန္းတယ္။ အဘြားတို႔က ငယ္ ရြယ္သူဆိုေတာ့ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားမႈမရွိဘူး။ တက္ႂကြၿပီး ေရွ႕ကလုပ္သမွ် လိုက္လုပ္ေတာ့တာ။ တကယ့္ကို မေၾကာက္မရြံ႕။ မွန္၏ မွား ၏၊ ျဖစ္သင့္မျဖစ္သင့္ မစဥ္း စား မဆင္ျခင္ခဲ့ပါဘူးကြယ္။
“အေခ်ာင္သမားေတြနဲ႔ ကြဲအက္ေရး၊ ခြဲထြက္ေရးဟာ လီနင္ရဲ႕လမ္းစဥ္ျဖစ္တယ္”လို႕ သခင္စိုးက ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့တယ္ ေလ။ သခင္စိုးက အလံနီ၊ အဘြားတို႔က ဗမာျပည္ကြန္ ျမဴနစ္။ သခင္သန္းထြန္းပါတီ ေပါ့။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ ၀ါရီမွာ ကြန္ျမဴနစ္ႏွစ္ျခမ္းကြဲ တယ္။
၁၉၄၈
၁၉၄၇၊ ဇူလိုင္ ၁၉ မိုး ဖြဲဖြဲေတြၾကားမွာ တစ္ျပည္လံုး သည္းအူျပတ္မတတ္ ေၾက ကြဲသြားၾကၿပီ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အပါ အ၀င္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစေတြရဲ႕စက္ ေသနတ္ေအာက္မွာ အသက္ စေတးခဲ့ရၿပီ။ ၁၉၄၈ ဇန္န၀ါ ရီမွာ အဂၤလိပ္က လြတ္လပ္ ေရးေပးတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ ပိုင္းကေတာ့ အကြဲကြဲ အျပဲျပဲ ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးေနတာ။ လြတ္ လပ္ေရးရၿပီး သိပ္မၾကာဘူး။ ႏွစ္လ၊ သံုးလေလာက္ပဲ ၾကာမယ္။ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီက ပ်ဥ္းမနား ကြန္ဂရက္ လုပ္တယ္။ သူ႔အရင္က ျဖဴး ကြန္ဂရက္။ ပ်ဥ္းမနား ညီလာခံက သိပ္ႀကီးက်ယ္တယ္။ ေ၀ါက ၂၀၀ ေက်ာ္ တက္ ၾကတာ။ ေျခလ်င္သြားခဲ့တာ ေလ။ လမ္းမွာ သံုး၊ ေလးည အိပ္ရတယ္။
ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းေတြမွာ တည္းၾက၊ ခိုၾကတာေပါ့။ လမ္းခရီးရြာ ေတြက ထမင္းထုပ္ေတြ ေ၀ တယ္။ တခ်ဳိ႕ရြာေတြက်ေတာ့ ၾကံရည္၊ မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္ တိုက္၊ မုန္႔၊ ၾကံသကာေတြ ေကၽြးနဲ႔ အားေပးခဲ့ၾကတယ္။ အဘြားတို႔ ေမာင္ႏွမေတြကေတာ့ အတက္ႂကြဆံုးလို႔ ဆိုရေလာက္တယ္။ အေမနဲ႔ ညီမေလးပဲ က်န္တာ။ အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ က ပါတီအလံကိုင္၊ အဘြား တို႔က လက္သီးလက္ေမာင္း တန္း ေႂကြးေၾကာ္ခ်ီတက္ တာပဲ။ ေနမေကာင္းတဲ့သူ ေတြကိုကုန္ကားႀကီးေတြနဲ႔တင္ ေခၚသြားၾကတာ။ အဘြား ကေတာ့ မာသလား မေမးနဲ႔။ ပ်ဥ္းမနား ေဘာလံုးကြင္းထဲ အေရာက္ ေျခနာတာလည္း မရွိ။ ေခါင္းကိုက္တာလည္း မရွိ။ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ပဲ။
ပ်ဥ္းမနား ကြန္ဂရက္မွာ သခင္သန္းထြန္း တရားေဟာတယ္။ ညပိုင္းမွာ ဗီယက္နမ္ စစ္ ႐ုပ္ရွင္ျပတယ္။ တကယ့္ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ႐ိုက္ထားတာ။ ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္ မဟုတ္ဘူး။ စစ္အနိ႒ာ႐ံုေပါ့ ကြယ္။
ကြန္ဂရက္ၿပီးေတာ့ ရထားစီးၿပီး ျပန္လာၾကတာ။ မီးေသြးေခါင္း စက္ေခါင္းနဲ႔ ဆြဲတဲ့ေက်ာက္ရထားေလ။ ေက်ာက္တင္တဲ့ တြဲပက္လက္ ေပၚမွာ တေပ်ာ္တပါးႀကီး။ ပါတီ၀ါဒ သီခ်င္းေတြ သံ ၿပိဳင္သီဆိုၾကတာ။ မွတ္မိတာ ေပါ့။ ဆိုျပရဦးမယ္။ ၈၀ ေက်ာ္ အဘြားႀကီးဆိုေတာ့ အသံေတြက တုန္ေနမွာကြဲ႕။ စာသားေတြက မေမ့ဘူး။ ႏွ လံုးသားထဲ စြဲနစ္ေနတာဆို ေတာ့ မွတ္မိေနတယ္။
ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ မ်ားျပားလို႔ရယ္ သူပုန္ထတယ္။ ပ်ဥ္းမနား နတ္ေမာက္ အေရးကိုကြယ္ တစ္တိုင္းျပည္လံုးက ေထာက္ခံေစဖြယ္။ သူပုန္ ဘာေၾကာင့္ ထရတယ္။ ဖိႏွိပ္ခဲ့တယ္။ လယ္မဲ့ယာမဲ့၊ ပစၥည္းမဲ့ကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္လို႔သာ သူပုန္ထတယ္။ ရာဇ၀င္ေမွ်ာ္ေတြး ေသြးနဲ႔ ေရးရမယ္။ လယ္သမား သူပုန္ ေအာင္ျမင္ဖို႔မေႏွး အာဏာေတြ သိမ္းရမယ္ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္ဖို႔အေရး တကယ္ပင္ သူပုန္ထလို႔ ေသြးေျမက်ေအာင္ တိုက္ရျပန္တယ္။ ခ်ီးက်ဴးတယ္၊ ဦးညြတ္တယ္။ လယ္ေ၀းသူပုန္ႀကီး ႀကီးမားလာေစဖြယ္။ နယ္ခ်ဲ႕သမားေတြ ညႇဥ္းပန္းမႈေၾကာင့္ လူေမြးလူေတာင္ မေျပာင္တယ္ ဆင္းရဲတြင္း နက္ပါလို႔ သူပုန္မီးကို ေမႊးရတယ္ တိုက္မယ္ တိုက္မယ္ ခိုက္မယ္ ခိုက္မယ္ နယ္ခ်ဲ႕သမားကို ျပဳတ္ေအာင္ ဒို႔တိုက္မယ္။ လယ္သမားသူပုန္ ေအာင္ျမင္ဖို႔ မေႏွး......................... ႀကီးမားလာေစဖြယ္။
မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔ ညီလာခံၿပီးတယ္။ ေနာက္ ၁၀ ရက္ၾကာ မတ္ ၂၈ ဗမာ ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေတာခို ေတာ့တာပဲ။
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊ၊ အစ္ကိုေလး ကိုေအာင္ေဖနဲ႔ အဘြားတို႔ေမာင္ႏွမ သံုး ေယာက္ ေတာခိုခဲ့ၾကတယ္။ အေမနဲ႔ ညီမေလး မက်င္ပုတို႔က ေဆြမ်ဳိးေတြၾကား က်န္ရစ္ရွာတယ္။ ေတာထဲ သံုး၊ ေလးလေလာက္ ၾကာေတာ့ အေမနဲ႔ ညီမေလးတို႔ အတြက္ စိတ္ပူရၿပီ။ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္၊ မၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ကာလႀကီးကိုေတာ့ ရဲေဘာ္ျဖဴ၊ ပ်ဴေစာထီးေတြ ေသာင္းက်န္း၊ ဓားျပတိုက္၊ လူသတ္၊ ျပန္ေပးဆြဲ တာေတြ ၾကားရၿပီေလ။ ဒါနဲ႔ အေမနဲ႔ ညီမေလးကို စိတ္မခ် ျဖစ္ၿပီး ေတာထဲ ေခၚလာ လိုက္တယ္။ မိသားစုေတြ ခြဲ ခြာရတာဟာ ဘယ္ေလာက္ ေၾကကြဲစရာ ေကာင္းမလဲ။ အခုေတာ့ တစ္မိသားစုလံုး ေတာခို ကြန္ျမဴနစ္ ျဖစ္သြားၿပီ။
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊက ပဲခူး႐ိုးမဘက္၊ အစ္ကိုေလး ကိုေအာင္ေဖက ေျပာက္ က်ားတပ္ထဲ ပါသြားတယ္။ အဘြားတို႔ မိန္းမသားေတြက ေညာင္ခါးရွည္မွာ ရွိတဲ့ ပါတီ ႐ံုးမွာ ထိုင္တယ္။ ေညာင္ခါး ရွည္ဆိုတာ ပဲခူး႐ိုးမထဲမွာပဲေလ။ ပါတီက ပဲခူး႐ိုးမကို ေျခကုပ္ယူထားတာ။ အဲ သည္မွာ ဇာတ္လမ္းစတာပဲ။ ဟင္း...ဟင္း...မင္း ဒါ ေမးခ်င္ေနတာ မဟုတ္လား။ ငါ သိပါတယ္။ သူ႔နာမည္က ကိုတင္ေမာင္တဲ့။ ဌာနခ်ဳပ္က ေန ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္အတြက္ ပညာ က်န္းမာေရးမွဴး တာ၀န္နဲ႔ လႊတ္လိုက္တာ။ ေညာင္ခါး ရွည္႐ံုးမွာ အေျချပဳတာေပါ့။ အသက္ ၃၀ မျပည့္ေလာက္ ေသးဘူး။ အဘြားထက္ ၁၀ ႏွစ္ ေက်ာ္ေက်ာ္ႀကီးမယ္။ ကို တင္ေမာင္က ေတာခိုႏိုင္ငံေရး သမားေပမဲ့ ႏုႏုဖတ္ဖတ္၊ အႏု ပညာသမားကြဲ႕။ ေတာခိုသူ ေဌးသားဆုိေတာ့ အက်ႌေရႊ ၾကယ္သီးနဲ႔ ပတ္ကားေဖာင္ တိန္နဲ႔။ ျမင္ခါစ ေတာ္ေတာ္ မ်က္စိေနာက္စရာ ေကာင္း တယ္။ လက္သီး၊ လက္ ေမာင္းတန္း ေဒါင္းတင္၊ ေမာင္းတင္ အဘြားတုိ႔နဲ႔ တ ျခားစီပဲ။ သူက အားရင္ သူ႔ လက္စြဲေတာ္ မယ္ဒလင္ေလး တီးေနေတာ့တာ။ တစ္ခါတစ္ ရံ ဘာဂ်ာေလး မႈတ္တယ္။ သူ႔ဂီတအႏုပညာေၾကာင့္ ထင္ပါရဲ႕။ အားလံုးနဲ႔ တည့္ တယ္။ ရဲေဘာ္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား သူ႔ကို ခ်စ္ၾကတယ္။
သူ ခဏခဏ ဆိုတဲ့သီခ်င္းက-
ျမတ္ႏိုးသူရယ္
ခ်စ္မိုးေစြခဲ့တယ္
ဘံုႀကိဳးျပတ္တဲ့
ေဒ၀ီနတ္မ်ဳိးႏြယ္
မသိဘူး။ ကိုယ့္ကိုရည္ ရြယ္ၿပီး ဆိုေနတယ္လို႔ မထင္ ဘူး။ အဲသည္ေလာက္ အ တာ။ ရွိေသးတယ္။ ဂီတာ စိမ္းေမာင္ သီခ်င္း ေမာင့္ သက္လွယ္ေလ ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔ ေရးတဲ့သီခ်င္း ခုထိ ေခတ္စားပါတယ္ကြယ္။
စိတ္ထဲ၀ယ္
ႀကိတ္ခဲေျဖမရတယ္
ေလာကီလူ႔ဘံု
ကာမကိေလသာက
ေႏွာင္ႀကိဳးသြယ္
ခ်စ္သက္လွယ္
အေၾကာင္းဆံုျပန္လို႔
ေပါင္းေဖာ္ရန္ဖို႔ကြယ္
အခ်စ္ဦးေပမို႔
ေမ့ဘူးခင္ရယ္
ေမ့ဘူးခင္ရယ္
ဒါလည္း မရိပ္မိေသး ဘူး။ ေနာက္မွ ရဲေမအခ်င္း ခ်င္း သတိေပး၊ လက္တို႔ ေတာ့မွ သတိထားမိၿပီး ရင္ ခုန္ေတာ့တာ။
ခင္စရာ၊ မင္စရာ
႐ူပါ႐ံုေခ်ာသူသက္လ်ာ
ၾကင္နာစြာ
ေမာင့္စိတ္ထဲမွာ
ခ်စ္မိတာ၊ ႀကိဳက္မိတာ
ေစတနာေ၀ျဖာ၊
ခင္သူဇာ ပ်ဳိမ်က္ႏွာ
အသည္းထဲစြဲတာ
ထာ၀စဥ္သာ ခင္တာ၊
ေဂၚသဇင္ပန္း ရႊင္လန္း
နန္းဥယ်ာဥ္မွာ
ခ်ဴခ်င္ေသာ္လည္း
စိတ္ထဲ ရဲေသြးမ၀င္ပါ
ခင္ႏွမသက္လ်ာ
သနားၾကင္နာ
ခြင့္ေပးဖို႔ရာ
ေတာင္းပန္ရတာ
အဲသည္သီခ်င္းေလး ဆိုေတာ့
ခ်စ္ေမတၱာၿဖိဳးႂကြကာ
မိုးက်မယ္လွသူဇာ
ၾကည္ႏူးစြာ
ဖူးစာဖက္နဲ႔
အေၾကာင္းဆက္
ႏိုင္ေအာင္သာ
အို ေဒ၀ါသိၾကား
မစပါ
ဆိုတဲ့အ ပိုဒ္ကို လိုက္ဆို မိတယ္။ ဆရာ ေရႊျပည္ေအး ေရးၿပီး ေမာင္တင္ေမာင္ဆို တာ။ ဘရဏီ တဲ့။ သိပ္ ေကာင္းတဲ့ သီခ်င္း။ အဆို ေတာ္ ေမာင္တင္ေမာင္နဲ႔ ကို တင္ေမာင္ ေရာမသြားနဲ႔ဦး။ သတ္သတ္စီ။ ႐ႈပ္သြားဦး မကြဲ႕။
လူပဲေလ။ ႏွလံုးသား ရွိ တာေပါ့။ ေတာထဲမွာ ေနရတဲ့ ဘ၀ေတြ၊ ယံုၾကည္ရာ လုပ္ ေနၾကတာဆိုေပမဲ့ ရင္ခုန္စရာ ရွိ ခုန္တာပဲကြဲ႕။ ႏွလံုးသား ကိုေတာ့ ညာလို႔မွ မရတာ။ ၆ လေလာက္ၾကာေတာ့ လူ ႀကီးေတြ အသိေပးၿပီး လက္ ထပ္လိုက္ၾကတယ္။ လူႀကီး ေတြက ေခၚေမးတာေပါ့။ တကယ္ခ်စ္ျမတ္ႏိုးလို႔လား။ စိတ္သေဘာခ်င္း တိုက္ဆိုင္ လို႔လား။ အႏိုင္က်င့္လို႔၊ ေၾကာက္လို႔ လက္ခံရတာ လား။ အကုန္စံုေအာင္ကို ေမး ေတာ့တာ။ အံမယ္ အဲဒီတုန္း က ၃ စံုတြဲကြဲ႕။
ေတာထဲဆိုေတာ့ မ႑ပ္ ေတြ ဘာေတြနဲ႔ ဘယ္ဟုတ္ မလဲ။ ေညာင္ခါးရွည္ စာ သင္ေက်ာင္းမွာ ဧည့္ခံပြဲလုပ္ တယ္။ ရွပ္အက်ႌ၊ ထဘီဖ်င္ ၾကမ္းနဲ႔ သနပ္ခါးမႈန္ေအာင္ လိမ္းၿပီး ေတာပန္းေလးပန္ ႐ိႈးထုတ္ရတာေပါ့။ လွလိုက္ တာလို႔ ေျပာတဲ့ ကိုတင္ေမာင္ မ်က္၀န္းမွာ အရည္လဲ့ေန တယ္ကြဲ႕။ ခ်စ္ရည္ရႊန္းတဲ့ မ်က္၀န္းျပာျပာ ဆိုတဲ့ သီ ခ်င္းကိုသာ သတိရလိုက္ ေတာ့။ ကိုတင္ေမာင္က လည္း ေဘာင္းဘီနဲ႔ကုတ္နဲ႔ဆို ေတာ့ အေတာ္ခ့ံတာ။ ခံ့ေခ်ာ ဟုတ္တယ္။ ခံ့ေခ်ာ။ အံမယ္ မင္းက ရယ္တယ္။ ေဟာဒီ ဓာတ္ပံုၾကည့္ ေတြ႕လား၊ ဘယ္ေလာက္ေခ်ာတယ္ဆုိ တာ။ ေကၽြးတာကေတာ့ ေကာ္ဖီ၊ ေပါင္မုန္႔၊ မုန္႔ကၽြတ္ ဒီေလာက္ပါပဲ။ လက္ဖြဲ႕ရယ္ လို႔ ဘယ္ရမလဲ။ အမွတ္တရ ပစၥည္းေလးေတြျဖစ္တဲ့ စာ အုပ္တို႔၊ ပ၀ါပိုင္းတို႔၊ ေဖာင္ တိန္တို႔ ဒီေလာက္ပါပဲ။
မဂၤလာဦးညမွာ ကိုတင္ ေမာင္က ေမ့ပါႏိုင္ သီခ်င္း ေလးကို မယ္ဒလင္ေလး တီး ၿပီးဆိုျပတာ ရင္ထဲကို စြဲေန ေတာ့တာ။
ပါရမီကံ ရင့္သန္တယ္ ႏြဲ႕မူဟန္
လွဂုဏ္ႂကြယ္တဲ့သူရယ္ ဘယ္လိုေရွးေၾကာင္းကံ
ဆုပန္လာတယ္
ျမင္သူတိုင္းလို
ႏွစ္လိုခ်စ္ၾကည္ညိဳဖြယ္
မ်က္စိထဲက
ထြက္ပါဘူး
လွမွဴးေကသြယ္
စြဲမိပါတယ္
တဲ့။ သတိရတယ္ ကြယ္။
၁၉၄၉
ခ်စ္စ၊ ၾကင္နာစ၊ အနာဂတ္တူ၊ ရည္မွန္းခ်က္တူ၊ ဘ၀တူတဲ့ ေပ်ာ္စရာဘ၀ ေလးဟာ ၆ လေလာက္မွာပဲ ေက်ပ်က္သြားခဲ့တယ္။ ကိုတင္ေမာင္ အဖမ္းခံရတာ ေလ။ အစိုးရတပ္ေတြ ရြာေတြ၀ိုင္း၊ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္တာမွာ ကိုတင္ေမာင္ သတင္းေပး၊ လက္ေထာက္ခ်တာပါ ဆိုၿပီး မတရားစြပ္စြဲ အဖမ္းခံရတာ။ ကိုတင္ေမာင္က ေ၀ါသူေဌးဦးစိန္၀င္းရဲ႕ တူေတာ္တယ္။ ဦးစိန္၀င္းက ႏွယ္ႏွယ္ရရ မဟုတ္ဘူး။ ဆာဘြဲ႕ရတာေနာ္။ ရြာကို၀ိုင္းတဲ့ ဗိုလ္ျမင့္ေဆြကလည္း သူ ဆာဂ်င္ဘ၀ကတည္းက ကို တင္ေမာင္နဲ႔ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရး အတူလုပ္ရင္း တစ္အိပ္ရာတည္း အတူအိပ္၊ တစ္ေယာက္ အ၀တ္အစား တစ္ ေယာက္ ယူ၀တ္ေလာက္ေအာင္ ရင္းႏွီးခဲ့တာဆိုေတာ့ သံသယျဖစ္စရာေတြေပါ့။
ပါတီက စပိုင္၊ မုဒိမ္း၊ ကၽြဲခိုး၊ ႏြားခိုးဆိုလို႔ကေတာ့ ေသဒဏ္ပဲ။ ေသဒဏ္က လည္း အခ်ိန္ဆိုင္းေနတာ မဟုတ္ဘူး။ သစ္ပင္မွာ ႀကိဳး တုပ္ၿပီး ရဲေမေတြက ၀ါးခၽြန္ နဲ႔ ထိုး၊ အျပတ္ရွင္းတာ။ ဒါ ေၾကာင့္လည္း ေ၀ါတစ္နယ္ လံုး ရာဇ၀တ္မႈ မရွိသ ေလာက္ရွားတယ္။ အိမ္ေတြ တံခါး၊ ျပတင္းေပါက္ ဖြင့္ ထားလို႔ရတယ္။ အမႈစစ္လို႔ ေသခ်ာရင္ ကိုတင္ေမာင္ လည္း အသတ္ခံရမွာပဲ။ အဘြားက ယံုတယ္။ ကိုတင္ ေမာင္မွာ ဒါမ်ဳိးစိတ္ဓာတ္ မရွိဘူး။ စပိုင္ မဟုတ္ဘူး။ ပါတီရန္ပံုေငြအတြက္ သူ႔ဦးေလး ဦးစိန္၀င္း တိုက္မွာ ျမႇဳပ္ထားတဲ့ စိန္၊ ေရႊေတြ ထားရာ ေနရာေတာင္ ျပေပး ခဲ့တဲ့သူပါကြယ္။ ေနာင္သည္ သတင္းျပန္ေပါက္ၾကားသြား မွာ စိုးရိမ္ၿပီး ႏႈတ္ပိတ္ခ်င္တာမ်ားလား လို႔ေတာင္ ထင္ မိတယ္။ သည္ေတာ့ အဘြား ဆံုးျဖတ္တယ္။ ကိုတင္ေမာင္ ကို ဖမ္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကုလား ေခ်ာင္းကို လိုက္မယ္ေပါ့။ ဆံုးျဖတ္တဲ့အတိုင္း စီစဥ္ လိုက္တယ္။
ေညာင္ခါးရွည္မွာရွိတဲ့ ဦးေလး ဘိုးခြန္ေထာကို လွည္းဆင္ခိုင္းၿပီး သြားၾက တာ။ အဲ ရွက္စရာ...ကြယ္၊ ရွက္စရာမဟုတ္ပါဘူးေလ။ ဒါ သဘာ၀တရားႀကီးပဲဟာ။ အဘြား ကိုယ္၀န္ရွိေနၿပီကြဲ႕။ ျမန္လွခ်ည့္လားလို႔ မင္းက ေမးခ်င္ပံု ဟုတ္တယ္မဟုတ္ လား။ သည္ကာလေတြ ခု ေခတ္ေတြလို အကာအကြယ္ ေတြ၊ ေဆးေတြ ရွိတာမွ မဟုတ္တာ။ ရွိလည္း သံုး ေလ့သံုးထ မရွိေပါင္။ ၿမိဳ႕ေပၚ ေတာင္ ဒါမ်ဳိး မရွိသေလာက္ ေသးဘူး ထင္တယ္။ အဲ သည္ ကိုယ္၀န္က ျပႆနာ တက္ေတာ့တာပဲ။ နတ္ေရ ကန္ဆိုတဲ့ ရြာေရာက္ေတာ့ မိုး ခ်ဳပ္ေနၿပီ။ လယ္ကြင္းစပ္ အိမ္တစ္အိမ္ထဲမွာ တစ္ည၀င္ တည္းေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မို႔ အိမ္ထဲ အ၀င္မခံဘူး။ ဘိုး ခြန္ေထာကိုပဲ အ၀င္ခံတယ္။ ဘာအယူေတြလည္း မသိပါ ဘူးကြယ္။ မိုးက စုံးစံုး ခ်ဳပ္ၿပီဆိုေတာ့ ေကာက္႐ိုးပံု ေဘး ႏြားစားခြက္နားမွာ တစ္ ညလံုး ေနခဲ့ရတယ္။ ျဖဳတ္ ကိုက္၊ ျခင္ကိုက္၊ ကိုတင္ ေမာင္အတြက္ စိတ္ပူ၊ ဘယ္ လိုမွ အိပ္မေပ်ာ္ေတာ့ စိတ္ ေစာၿပီး အ႐ုဏ္မျမင္ရေသး ဘူး။ ဘိုးခြန္ေထာကို အတင္း ေအာ္ႏႈိးၿပီး လွည္းက ထြက္ ခဲ့တာ။ ေမွာင္နဲ႔မည္းမည္း လမ္းေပ်ာက္ပါေလေရာ။ ႏြားေတြကလည္း လန္႔ၿပီး ဟိုဆြဲ၊ ဒီဆြဲနဲ႔ မႏိုင္ေတာ့ဘူး။ မင္း ယံုခ်င္မွယံု မွင္စာလို႔ ထင္တာပဲ။ ႏြားေပါက္စေလး ေလာက္ ရွိတယ္။ ဒီေကာင္ လိုက္ေႏွာင့္ေနတာ။ စုန္းမီး ေတြလည္း တစ္လံုးၿပီးတစ္လံုး တက္လာလိုက္တာ ေလး၊ ငါးလံုးေတာ့ ရွိမယ္။ ေနာက္ ေတာ့ ဘိုးခြန္ေထာလည္း လွည္းေပၚက ဆင္းၿပီး ပတ္ ပတ္လည္ကို ေသးလွည့္ပန္း ေတာ့မွ ႏြားေတြလည္း ၿငိမ္ ကုန္ေတာ့တာ။
အ႐ုဏ္ေလး နည္းနည္း တက္လာေတာ့မွ မီးေရာင္ ပ်ပ်နဲ႔ တဲကေလးျမင္ၿပီး “ကု လားေခ်ာင္းကို သြားခ်င္လို႔ ပါ။ ဘယ္လိုသြားရပါသလဲ” ေအာ္ေမးေတာ့ ဟိုကေျဖတာ နဲ႔ ကိုယ္လာတဲ့ လမ္းက တလြဲ။ ဒါနဲ႔ အေရွ႕ဘက္ လွည္းျပန္လွည့္၊ ယာကြက္ ၆ ကြက္ေလာက္ ေက်ာ္ေတာ့ မွ လွည္းလမ္းကေလး ေတြ႕တာ။ လွည္းလမ္းအတိုင္း ေမာင္းသြားၿပီး မိုးလည္း စင္ စင္လင္းေရာ ခလပ္စုဆိုတဲ့ ရြာေရာက္ေတာ့တယ္။
ေျပာရဦးမယ္။ ဟိုဘက္ ဘိုယားႀကီးဘက္ ကရင္ေတြ တိုက္ပြဲျဖစ္ေတာ့ ေတာထဲက က်ားသားအမိ လန္႔ဖ်ပ္ၿပီး ခလပ္စုဘက္ စပါးခင္းထဲ လာပုန္းေနတယ္ ထင္ပါရဲ႕။ စပါးရိတ္လာတဲ့ သားအဖ သံုးေယာက္နဲ႔ေတြ႕ၿပီး က်ားမ ႀကီးနဲ႔ သားအဖေတြ လံုးၾက ေရာ။ ဖေအနဲ႔ သားအႀကီး က်ားမႀကီးနဲ႔ လံုးေထြးေန တုန္း သားအငယ္က ရြာကို ျပန္ေျပးၿပီး ကြန္ျမဴနစ္ရဲေဘာ္ ေတြ ေခၚလာေတာ့ ရဲေဘာ္ ၁၀ ေယာက္ေလာက္ ပါလာ တယ္။ အံမယ္ က်ားမႀကီး က သားအဖႏွစ္ေယာက္လံုး ကို ကုိက္သတ္ၿပီးေပမဲ့ မေျပး ဘူးတဲ့။ ရဲေဘာ္ေတြလည္း ေသနတ္ေတြနဲ႔ ၀ိုင္းပစ္ၾကတာ ၇ ေတာင္ေက်ာ္ က်ားမႀကီး လည္း ေသတာပါပဲ။ က်ား ကေလးကိုေတာ့ မေတြ႕ဘူး ဆိုတယ္။ ေျပးေရာေပါ့။ အဲ ကိုတင္ေမာင္ကို ဖမ္းထားရာ ကုလားေခ်ာင္း သြားတဲ့ အေၾကာင္းကေန စကားေတြ လည္း ဟိုေရာက္ ဒီေရာက္ ျဖစ္ကုန္ၿပီ။ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ အဘြားႀကီးပဲ အိုၿပီ။ သတိေတြ ေမ့ကုန္ၿပီ။ ကိုယ့္ စကားကိုယ္ ဘယ္ေရာက္လို႔ ေရာက္မွန္း မသိေတာ့ပါဘူး။ အၿမီးအေမာက္ မတည့္ခ်င္ ဘူး။ ေနဦး ဘယ္ေရာက္ သြားၿပီလဲ၊ ေအး ေန႔လယ္ ၁၁ နာရီေလာက္မွာ ကိုတင္ ေမာင္ကို ဖမ္းထားတဲ့ ကုလားေခ်ာင္းကို ေရာက္ ေရာ။ အမႈစစ္ေနဆဲႀကီးကို ေရာက္တာ။ သတ္ပစ္လိုက္ ၾကၿပီလားလို႔ ေသာကဆင္းရဲ မႈေတြနဲ႔လာခဲ့ၾကတာ အသက္ ရွင္လ်က္ ေတြ႕ရေတာ့ ၀မ္းလည္း သာတယ္။ ၀မ္း လည္း နည္းတယ္။ အသက္ မေသေသးလို႔ ၀မ္းသာတာ။ စပိုင္ဆိုၿပီး စြပ္စြဲတာကို ၀မ္း နည္းတာ။
စပိုင္လို႔ စြပ္စြဲသတ္မွတ္ လိုက္ရင္ ဘယ္သူမွ တတ္ႏိုင္ တာ မဟုတ္ဘူး။ ဘယ္သူ႕႔ ေျခသလံုးမွ ဖက္မေနနဲ႔ေတာ့။ ကိုတင္ေမာင္ကို ယံုတယ္။ သူ႔မွာ အဲသည္စိတ္ဓာတ္ လံုး လံုးမရွိႏိုင္ဘူး။ လူတစ္ဖက္ သားကို ကူညီခ်င္စိတ္ အျမဲ ရွိတယ္။ ရန္၊ ငါ စည္းျပတ္ တာ မျပတ္တာေတာ့ အဘြား မသံုးသပ္တတ္ဘူး။ ေသခ်ာ တာကေတာ့ ကိုယ့္တပ္ ထိ ခိုက္မဲ့ အလုပ္မ်ဳိး သူ မလုပ္ ဘူး။ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ေရာက္ လာတဲ့သူပါ။ တရားကို နတ္ ေစာင့္တယ္ကြဲ႕။ အမႈက မေရ ရာဘူး။ အထင္နဲ႔ ရမ္းသန္း စြပ္စြဲၾကတာ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ စစ္ေဆးေတာ့လည္း လြတ္ ေျမာက္သြားတာေပါ့။
ေညာင္ခါးရွည္က ျပန္ လာေတာ့ လွည္းေပၚမွာ ကိုတင္ေမာင္က ဘာဂ်ာေလး ထုတ္ၿပီး သံုးပန္လွ သီခ်င္း ေလးမႈတ္တာ...
မိုးနတ္မယ္ သူဇာႏြယ္ ႐ူပါလွတာရယ္၊ သူငါ က်စရာမူရာျပကာ ျပံဳးလိုက္ ရင္ကြယ္၊ ဖိုးလႏွယ္ တူပါ တယ္၊ ျဖဴကာ၀ကာရယ္
တဲ့။
သက္သက္ အဘြား ကိုယ္၀န္ေဆာင္ထားရတာကို စေနတာ။ ခုထိမေမ့ႏိုင္ေသး ဘူး။
“မၾကင္ေရ ဒီဘာဂ်ာ ေလးနဲ႔ မယ္ဒလင္ေလးက အသက္ကယ္တာဗ်။ က်ဳပ္ ကို ဖမ္းထားတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြ က က်ဳပ္ မယ္ဒလင္သံကို စြဲေနတာ။ က်ဳပ္ကိုလည္း ခ်စ္ရွာပါတယ္။ သတ္ပစ္ လိုက္ရင္လည္း ဘာတတ္ႏိုင္ မွာတုံး။ ဒီအတိုင္း စင္းခံေန ရမွာ။ ႏြားခိုးႏွစ္ေယာက္ ၀ါး ခၽြန္စာမိေတာ့ က်ဳပ္ ေတာ္ ေတာ္တုန္လႈပ္သြားတယ္။ အျပစ္မလုပ္ဘဲနဲ႔ မေသခ်င္ ဘူး။ မၾကင္အတြက္လည္း စိတ္ပူမိတယ္။ ေတာ္ေသး တယ္။ ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္နဲ႔ အထက္အမိန္႔ နာခံၾကလို႔ အဟဲ...မယ္ဒလင္ေလးေက်း ဇူးလည္း ပါသေပါ့ကြယ္”
၁၉၅၀
၁၉၅၀ ဟုတ္တယ္။ လဆန္းပိုင္းေလာက္မွာ အစိုး ရတပ္ စစ္ေၾကာင္း ၃ ခုနဲ႔ ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ကို အျပတ္ရွင္း မယ္ဆိုၿပီး သတင္းေတြ ရ တယ္။ ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္က အင္ အားသိပ္နည္းတယ္။ အမ်ားစု က ပဲခူး႐ိုးမဗဟို႐ံုးနဲ႔ ေတာင္ ငူ၊ ပ်ဥ္းမနားဘက္ေတြ ေျခ ကုပ္ယူထားတာ။ သည္ေတာ့ ေ၀ါပါတီ႐ံုးနဲ႔ မိသားစု ေတြအတြက္ လံုျခံဳမႈအားနည္း တယ္။ သူတင္၊ ကိုယ္တင္ မယွဥ္ႏိုင္ဘူး။ သည္ေတာ့ ေျပးရေတာ့တာပဲ။ ဘယ္ကို ေျပးသလဲဆိုေတာ့ စစ္ေတာင္း ျမစ္႐ိုးတစ္ေလွ်ာက္ လွ်ဳိေတြ ထဲမွာေပါ့။
ေနက အရမ္းပူေတာ့ မခံႏိုင္ဘူး။ လွည္းေတြေပၚ ေစာင္ေတြတင္ၿပီး လွည္း ေအာက္ ၀င္ေနရတယ္။ ည ၈ နာရီေလာက္ စစ္ေတာင္း ျမစ္ေရတက္လာေတာ့မွ သမၺန္ငွားၿပီး ဟိုဘက္ကမ္း က ဘိုယားႀကီးကို ကူးၾက တာ။ ဘိုယားႀကီးဘက္မွာရွိ တဲ့ ကရင္တပ္က သတင္းရ လို႔ ထင္တယ္။ ေသနတ္ ေဖာက္ၿပီး သူတို႔ ႐ံုးေခၚသြား ၾကတယ္။ မနက္လင္းေတာ့ လႊတ္ေပးတာနဲ႔ ကိုတင္ေမာင္ ရဲ႕အေဒၚရွိရာ မုပၸလင္မွာသြား ခိုတယ္။ မုပၸလင္မွာ ခိုေန တုန္း သံုး၊ ေလးရက္ေလာက္ အၾကာမွာ မုပၸလင္ဂါတ္တဲက ကိုတင္ေမာင္ကို လာဖမ္း သြားပါေလေရာ။ မိန္းမသား ေတြကို မဖမ္းဘူး။ မုပၸလင္ ဂါတ္မွာ ၂ ပတ္ေလာက္ၾကာ ေတာ့ အမွတ္ ၁၆ တပ္ရင္း က ဗိုလ္ႀကီး ခင္ေမာင္ျမင့္ ေရာက္လာၿပီး ကိုတင္ေမာင္ ကို သထံုေခၚသြားတယ္။ သထံုတပ္မွာ တစ္လေလာက္ ၾကာၿပီး ခံ၀န္ခ်ဳပ္ေတြမွာ လက္မွတ္ေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထိုးၿပီး ျပန္ေရာက္လာတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာပဲ အဘြားက ပဲ ခူးေရာက္ေနၿပီ။ ေ၀ါၿမိဳ႕သား ေတြက ပဲခူးမွာ အမ်ားႀကီး ေလ။ သူတို႔ အကူအညီေပး ၾကပါတယ္။
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊက ပဲခူး႐ိုးမကေန အေမနဲ႔ ေတြ႕ခ်င္လို႔ ခြင့္ယူၿပီးလာတဲ့ အခ်ိန္ အဘြားတို႔ေျပးတာနဲ႔ လာတိုက္ဆိုင္ၿပီး ကိုတင္ ေမာင္နဲ႔အတူ သမီးေယာက္ဖ ႏွစ္ေယာက္ သထံုတပ္ေခၚ စစ္တဲ့အထဲပါသြားတယ္။ အစ္ကိုေလး ကိုေအာင္ေဖကေတာ့ က်ဳိက္ထီး႐ိုးဘက္မွာ ဆက္က်န္ရစ္တယ္။ အင္း စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ တြက္ ရင္ ေတာထဲမွာ ၃ ႏွစ္ ေလာက္ေတာ့ ရွိမယ္။
၁၉၅၁
ေတာထဲမွာ ေမြးတဲ့ သားအႀကီးက အဆုတ္ အေအးပတ္ၿပီး ဆံုးရွာတယ္။ ေဆးၿမီးတိုေတြနဲ႔ မျပည့္မစံု ကုခဲ့ရတာေလ။ ဘယ္လိုလုပ္ သက္ဆိုးရွည္မလဲကြယ္။ ဆရာ၀န္ မပင့္ႏိုင္ေလာက္ ေအာင္ ခ်ဳိတဲ့၊ ဆင္းရဲခဲ့တယ္။ အလင္းထဲေရာက္ၿပီဆိုေပမဲ့ ဘ၀ကေတာ့ မလင္းဘူး။ သိမ္ဇရပ္တံတားေဆာက္ လုပ္ေရးမွာ ကိုတင္ေမာင္က ေက်ာက္ကန္ထ႐ိုက္ ၀င္လုပ္ တယ္။ ေက်ာက္သြင္းရတာ အေတာ္ပင္ပန္းဆင္းရဲခဲ့တာ ပါ။
၁၉၆၂
ေကာင္းေရာင္း ေကာင္း ၀ယ္ အလုပ္မ်ဳိးစံုလုပ္၊ နည္း နည္းေလးစုမိေတာ့ ရာတန္ ေတြ တရားမ၀င္ေတာ့ဘူး ေၾကညာသြားေတာ့ လင္ မယားႏွစ္ေယာက္ေပါင္း ၄၀၀၀ ပဲ ရလိုက္တယ္။ တစ္ေယာက္ ၂၀၀၀ ပဲ လဲ ခြင့္ရတာကိုး။ ဘယ္ကြယ္၊ ဘယ္သူက သစၥာ ရွိမွာတဲ့လဲ။ လဲေပးမယ္ဆိုၿပီး ယူသြားတဲ့ ပိုက္ဆံေတြ အကုန္ဆံုးတာ။ သြားေရာ...ဘ၀ကို တစ္က ေန ျပန္စရေတာ့တာ။
၁၉၈ရ
ရဲေဘာ္ ရဲဘက္၊ ဘ၀ အေဖာ္မြန္၊ သားသမီး ၈ ေယာက္တို႔ရဲ႕ ဖခင္၊ သီခ်င္း ေလးေတြကို ခ်စ္တတ္သူ လက္တြဲျဖဳတ္...တမလြန္ခရီး ကို ထြက္သြားခဲ့တယ္ေလ။
၁၉၈၈
တစ္ပါတီစနစ္ကို ေတာ္ လွန္တဲ့ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ ပံုႀကီး ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ သားသမီးေတြထဲက နံပါတ္ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈ တကြဲတျပား စီ ထြက္ခြာသြားၾကျပန္ၿပီ။ ဘယ္လိုလုပ္ တားလို႔ ရမွာလဲ။
အဘြားေသြးပဲကြယ္။
၂၀၀၈
ညီမေလး မက်င္ပု ဆံုး တယ္။
၂၀၀၉
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊ ဆံုးရွာတယ္။
၂၀၁၁
နံပါတ္ ၃ သား အသည္းစီပိုးေရာဂါနဲ႔ ဆံုး တယ္။ စီပိုးကုဖို႔ သိန္းရာ ဂဏန္းႀကီးႀကီးရွိမွ ရမွာဆို ေတာ့ လံုးပါးပါးသြားရွာ တာ။
၁
ေကာင္စီ႐ံုး၊ ရ၀တ႐ံုး၊ ရယက႐ံုးမွာ ေထာက္လွမ္း ေရးက ေခၚေခၚစစ္တာမ်ဳိး မရွိေတာ့ဘူး။ အခုေတာ့ သား ေတြ သမီးေတြနဲ႔ ခြဲခြာရတာ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။
ဒီမိုကေရစီ လမ္း ေၾကာင္းေပၚ သြားေနၾကၿပီ။
အေ၀းကသူေတြ ျပန္ လာႏိုင္ၿပီဆိုေတာ့...
သားသမီးေျမးျမစ္ တစ္ျပံဳတစ္မနဲ႔ မေသခင္ ေလး ေနခ်င္တာေပါ့။
ေနခြင့္ရမွာပါေနာ္။
သားသမီးေတြနဲ႔ တေပ်ာ္တပါး သီဆိုခဲ့တဲ့ ဆရာ ေရႊတိုင္ၫြန္႔ရဲ႕ ဇာတိ မာန္ သီခ်င္းကို အခုခ်ိန္မွာ ေျမးျမစ္ေတြနဲ႔ပါ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ ဆိုင္ ဆိုခ်င္လိုက္တာ။
မ်ဳိးက်က္သေရ
တိုးတက္ေစ
ေအာင္ေၾကာင္း
မဂၤလာအေျခ
မိုးေအာက္ေျမ
တန္ခိုးေတာက္ေပ
ေခတ္ေကာင္း
ေရာက္ၿပီေလ
ေအာက္က်မခံဘူးေဟ့
အမ်ဳိးသားတို႔ေရ
ေအာက္က်မခံဘူးေဟ့ အမ်ဳိးသမီးတို႔ေရ
ဆရာႀကီး ဦးဘေသာင္းဆီမွာ ေနေတာ့ ဆရာ ႀကီးက စာဖတ္ဖုိ႔ အျမဲတိုက္တြန္းတယ္။ ဆရာႀကီးဆီမွာ နဂါးနီ စာအုပ္သင္းက ထုတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ဆရာႀကီးက သူ ဖတ္ ထားတာေတြ ေျပာျပတဲ့ အျပင္ ကိုယ္တိုင္ ဖတ္ခိုင္းတာဆိုေတာ့ စာအုပ္ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးသြားၿပီ။ ကၽြန္ဘ၀က လြတ္ ေျမာက္ဖို႔ရာမွာ နဂါးနီစာအုပ္ အသင္းႀကီးရဲ႕ေက်းဇူးသိပ္မ်ားတယ္
စေန နဂါးနီဂ်ာနယ္မွတ္တယ္...၀ါဒဋီကာေ
နဂါးနီေၾကာင့္ ဇာတိေသြး၊ ဇာတိမာန္၊ ရဲစိတ္၊ ရဲမာန္၊ ႏိုင္ငံေရး အသိေတြ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ရခဲ့တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးတိုင္းမွာ စာေပ ေက်းဇူးႀကီးတယ္ေနာ္။ အဲဒါ ျမဲျမဲမွတ္။ ေ၀ါေရာက္ၿပီး မၾကာပါ ဘူးကြယ္။ စစ္က ျဖစ္ၿပီ။ ညေနေစာင္းတာနဲ႔ ကၽြဲႏွစ္ေကာင္လို႔ ေခၚတဲ့ တိုက္ေလ ယာဥ္မည္းမည္းႀကီးေတြက စက္ေသနတ္နဲ႔ တရစပ္ပစ္၊ ဗံုးေတြၾကဲနဲ႔ ဗံုးခိုက်င္းေတြထဲ ၀င္ခို ရေတာ့တာေပါ့။ အေမက အဘြားတို႔ေမာင္ႏွမေတြကို အိတ္႐ံႈ႕ေလးေတြ ခ်ဳပ္ေပး ၿပီး ထမင္းေျခာက္ေတြထည့္၊ လည္ပင္းဆြဲ ေပးထားတယ္။ ႐ႈံ႕အိတ္ေလးကို ကိုယ္နဲ႔ မကြာ ထားရတာေလ။ ဘယ္မွာ ထမင္းခ်က္စားႏိုင္မွာတုံး။ ဗံုးခိုက်င္းထဲ ေနရတာဆုိေတာ့ ထမင္းေျခာက္၀ါး၊ ေရနဲ႔ ေမွ်ာခ်၊ သည္လိုပဲ အသက္ ဆက္ခဲ့ရတာေလ။ တစ္ရက္ ဗံုးခို က်င္းထဲခိုတုန္း မီးက်ည္ ေတြ ဗံုးေတြၾကဲေတာ့ အေဖ့ အစ္မ အဘြားတို႔ အေဒၚအိမ္ႀကီးလည္း မီးေလာင္ပါေရာ။ ဗံုးၾကဲေလယာဥ္ေတြ မရွိေတာ့ တဲ့အခ်ိန္၊ ဗံုးခိုက်င္းထဲက ထြက္ၿပီး ကိုယ့္အိမ္ေပၚ ျပန္တက္ခြင့္ မရွိေတာ့ဘူးေပါ့။ ၿမိဳ႕ျပင္မွာ တဲထိုးၿပီးေနခဲ့ရ တယ္။
ေဆး၀ါး မရွိတဲ့ ကာလႀကီး ဆိုေတာ့ အေဖလည္း ဒူလာေရာဂါ မကုလိုက္ရဘဲ ဆံုးေရာ။ ေဆးၿမီးတိုေတြေပါ့ကြယ္။ ဟိုအရြက္ ျပဳတ္ေသာက္၊ ဒီအရြက္ က်ဳိေသာက္၊ ငါးရွဥ့္ဟင္းခ်က္ စားေလာက္နဲ႔ ၿပီးရတာကိုး။ အေဖ ဆံုးေတာ့ အစ္ကို ႏွစ္ေယာက္လည္း စက္ဘီးကယ္ ရီသမားေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္။ အခုေခတ္ ဆိုင္ကယ္ကယ္ရီ သမားေတြလိုေပါ့။ အစ္ကို ႀကီးနဲ႔ အစ္ကိုေလး ေတာ္ ေတာ္ပင္ပန္းရွာပါတယ္။ အဘြားနဲ႔ ညီမေလး မက်င္ပုလည္း ေဆးလိပ္လိပ္တတ္ ေနၿပီဆိုေတာ့ အနည္းအက်ဥ္း ၀င္ေငြရေနၿပီ။ အစ္ကိုႀကီးကို ေအာင္ေရႊ အာရွလူငယ္ အဖြဲ႕ထဲ၀င္ေတာ့ သူ႕သူငယ္ခ်င္း သံုးေယာက္ပါ ပါလာၿပီး အဘြားတို႔အိမ္မွာ ေနၾကတယ္။ အစ္ကိုႀကီးတို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံေရး သေဘာ တရားေတြ နားရည္၀ ၾကားရ ဖန္မ်ားေတာ့ အဘြားလည္း စိတ္ဓာတ္တက္ႂကြၿပီး ရဲေမ ျဖစ္သြားေတာ့တာပဲ။ ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ၀င္ ရဲေမေပါ့။
ၾကားဖူးတယ္ မဟုတ္လား။ ဆန္လုပြဲတို႔၊ အာဏာပိုင္႐ံုးေတြ ၀ိုင္းတဲ့တိုက္ပြဲတို႔၊ အခြန္မေပးေရး တိုက္ပြဲတို႔၊ ေျမပိုင္ရွင္ေတြရဲ႕ ေျမေတြေပၚ တဲအိမ္ေတြ ၀င္ေဆာက္တဲ့ တိုက္ပြဲတို႔ေလ။ မွတ္မိေသး တယ္။ ေ၀ါက ျမဂိုဏ္းဆန္စက္မွာ ဆန္၀င္လုေတာ့ ရဲ ေတြက တုတ္ေတြနဲ႔ ႐ိုက္တာ။ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ဳိးသမီ
အဘြားတို႔ အမ်ဳိးသမီး အေယာက္ ၂၀ က ဘဲဥပံုစား ပြဲႀကီးရဲ႕တစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွာ ၁၀ ေယာက္စီခြဲ ထိုင္ၾကတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က စားပြဲထိပ္မွာ ထိုင္တယ္။ အခ်ိန္က ညေန ၄ နာရီခြဲေလာက္ရွိမယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က မီးခိုးေရာင္ ဖလန္နယ္ အက်ႌ၊ လံုခ်ည္ တစ္ပတ္ႏြမ္းေလးနဲ႔ လည္ ပင္းမွာ မာဖလာပတ္ထားတယ္။ အက်ႌကိုေတာ့ လက္ ေခါက္ထားတယ္။ စားပြဲကို လက္သီးနဲ႔ ထုထုၿပီးေတာ့ ေဒါပြေနေတာ့တာ။ ေ၀ါမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းမႈကိစၥကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သိပ္စိတ္ဆိုးၾကတယ္။ အၾကမ္းဖက္တာ၊ လုတာ၊ ခိုး၀ွက္တာ၊ ဗိုလ္က်စိုးမိုးတာကို တုိ႔ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အရမ္း မုန္းတယ္။ အဘြားတို႔က ငယ္ ရြယ္သူဆိုေတာ့ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားမႈမရွိဘူး။ တက္ႂကြၿပီး ေရွ႕ကလုပ္သမွ် လိုက္လုပ္ေတာ့တာ။ တကယ့္ကို မေၾကာက္မရြံ႕။ မွန္၏ မွား ၏၊ ျဖစ္သင့္မျဖစ္သင့္ မစဥ္း စား မဆင္ျခင္ခဲ့ပါဘူးကြယ္။
“အေခ်ာင္သမားေတြနဲ႔ ကြဲအက္ေရး၊ ခြဲထြက္ေရးဟာ လီနင္ရဲ႕လမ္းစဥ္ျဖစ္တယ္”လို႕ သခင္စိုးက ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့တယ္ ေလ။ သခင္စိုးက အလံနီ၊ အဘြားတို႔က ဗမာျပည္ကြန္ ျမဴနစ္။ သခင္သန္းထြန္းပါတီ ေပါ့။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ ၀ါရီမွာ ကြန္ျမဴနစ္ႏွစ္ျခမ္းကြဲ တယ္။
၁၉၄၈
၁၉၄၇၊ ဇူလိုင္ ၁၉ မိုး ဖြဲဖြဲေတြၾကားမွာ တစ္ျပည္လံုး သည္းအူျပတ္မတတ္ ေၾက ကြဲသြားၾကၿပီ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အပါ အ၀င္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစေတြရဲ႕စက္ ေသနတ္ေအာက္မွာ အသက္ စေတးခဲ့ရၿပီ။ ၁၉၄၈ ဇန္န၀ါ ရီမွာ အဂၤလိပ္က လြတ္လပ္ ေရးေပးတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ ပိုင္းကေတာ့ အကြဲကြဲ အျပဲျပဲ ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးေနတာ။ လြတ္ လပ္ေရးရၿပီး သိပ္မၾကာဘူး။ ႏွစ္လ၊ သံုးလေလာက္ပဲ ၾကာမယ္။ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီက ပ်ဥ္းမနား ကြန္ဂရက္ လုပ္တယ္။ သူ႔အရင္က ျဖဴး ကြန္ဂရက္။ ပ်ဥ္းမနား ညီလာခံက သိပ္ႀကီးက်ယ္တယ္။ ေ၀ါက ၂၀၀ ေက်ာ္ တက္ ၾကတာ။ ေျခလ်င္သြားခဲ့တာ ေလ။ လမ္းမွာ သံုး၊ ေလးည အိပ္ရတယ္။
ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းေတြမွာ တည္းၾက၊ ခိုၾကတာေပါ့။ လမ္းခရီးရြာ ေတြက ထမင္းထုပ္ေတြ ေ၀ တယ္။ တခ်ဳိ႕ရြာေတြက်ေတာ့ ၾကံရည္၊ မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္ တိုက္၊ မုန္႔၊ ၾကံသကာေတြ ေကၽြးနဲ႔ အားေပးခဲ့ၾကတယ္။ အဘြားတို႔ ေမာင္ႏွမေတြကေတာ့ အတက္ႂကြဆံုးလို႔ ဆိုရေလာက္တယ္။ အေမနဲ႔ ညီမေလးပဲ က်န္တာ။ အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ က ပါတီအလံကိုင္၊ အဘြား တို႔က လက္သီးလက္ေမာင္း တန္း ေႂကြးေၾကာ္ခ်ီတက္ တာပဲ။ ေနမေကာင္းတဲ့သူ ေတြကိုကုန္ကားႀကီးေတြနဲ႔တင္ ေခၚသြားၾကတာ။ အဘြား ကေတာ့ မာသလား မေမးနဲ႔။ ပ်ဥ္းမနား ေဘာလံုးကြင္းထဲ အေရာက္ ေျခနာတာလည္း မရွိ။ ေခါင္းကိုက္တာလည္း မရွိ။ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ပဲ။
ပ်ဥ္းမနား ကြန္ဂရက္မွာ သခင္သန္းထြန္း တရားေဟာတယ္။ ညပိုင္းမွာ ဗီယက္နမ္ စစ္ ႐ုပ္ရွင္ျပတယ္။ တကယ့္ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ႐ိုက္ထားတာ။ ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္ မဟုတ္ဘူး။ စစ္အနိ႒ာ႐ံုေပါ့ ကြယ္။
ကြန္ဂရက္ၿပီးေတာ့ ရထားစီးၿပီး ျပန္လာၾကတာ။ မီးေသြးေခါင္း စက္ေခါင္းနဲ႔ ဆြဲတဲ့ေက်ာက္ရထားေလ။ ေက်ာက္တင္တဲ့ တြဲပက္လက္ ေပၚမွာ တေပ်ာ္တပါးႀကီး။ ပါတီ၀ါဒ သီခ်င္းေတြ သံ ၿပိဳင္သီဆိုၾကတာ။ မွတ္မိတာ ေပါ့။ ဆိုျပရဦးမယ္။ ၈၀ ေက်ာ္ အဘြားႀကီးဆိုေတာ့ အသံေတြက တုန္ေနမွာကြဲ႕။ စာသားေတြက မေမ့ဘူး။ ႏွ လံုးသားထဲ စြဲနစ္ေနတာဆို ေတာ့ မွတ္မိေနတယ္။
ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ မ်ားျပားလို႔ရယ္ သူပုန္ထတယ္။ ပ်ဥ္းမနား နတ္ေမာက္ အေရးကိုကြယ္ တစ္တိုင္းျပည္လံုးက ေထာက္ခံေစဖြယ္။ သူပုန္ ဘာေၾကာင့္ ထရတယ္။ ဖိႏွိပ္ခဲ့တယ္။ လယ္မဲ့ယာမဲ့၊ ပစၥည္းမဲ့ကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္လို႔သာ သူပုန္ထတယ္။ ရာဇ၀င္ေမွ်ာ္ေတြး ေသြးနဲ႔ ေရးရမယ္။ လယ္သမား သူပုန္ ေအာင္ျမင္ဖို႔မေႏွး အာဏာေတြ သိမ္းရမယ္ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္ဖို႔အေရး တကယ္ပင္ သူပုန္ထလို႔ ေသြးေျမက်ေအာင္ တိုက္ရျပန္တယ္။ ခ်ီးက်ဴးတယ္၊ ဦးညြတ္တယ္။ လယ္ေ၀းသူပုန္ႀကီး ႀကီးမားလာေစဖြယ္။ နယ္ခ်ဲ႕သမားေတြ ညႇဥ္းပန္းမႈေၾကာင့္ လူေမြးလူေတာင္ မေျပာင္တယ္ ဆင္းရဲတြင္း နက္ပါလို႔ သူပုန္မီးကို ေမႊးရတယ္ တိုက္မယ္ တိုက္မယ္ ခိုက္မယ္ ခိုက္မယ္ နယ္ခ်ဲ႕သမားကို ျပဳတ္ေအာင္ ဒို႔တိုက္မယ္။ လယ္သမားသူပုန္ ေအာင္ျမင္ဖို႔ မေႏွး......................... ႀကီးမားလာေစဖြယ္။
မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔ ညီလာခံၿပီးတယ္။ ေနာက္ ၁၀ ရက္ၾကာ မတ္ ၂၈ ဗမာ ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေတာခို ေတာ့တာပဲ။
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊ၊ အစ္ကိုေလး ကိုေအာင္ေဖနဲ႔ အဘြားတို႔ေမာင္ႏွမ သံုး ေယာက္ ေတာခိုခဲ့ၾကတယ္။ အေမနဲ႔ ညီမေလး မက်င္ပုတို႔က ေဆြမ်ဳိးေတြၾကား က်န္ရစ္ရွာတယ္။ ေတာထဲ သံုး၊ ေလးလေလာက္ ၾကာေတာ့ အေမနဲ႔ ညီမေလးတို႔ အတြက္ စိတ္ပူရၿပီ။ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္၊ မၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ကာလႀကီးကိုေတာ့ ရဲေဘာ္ျဖဴ၊ ပ်ဴေစာထီးေတြ ေသာင္းက်န္း၊ ဓားျပတိုက္၊ လူသတ္၊ ျပန္ေပးဆြဲ တာေတြ ၾကားရၿပီေလ။ ဒါနဲ႔ အေမနဲ႔ ညီမေလးကို စိတ္မခ် ျဖစ္ၿပီး ေတာထဲ ေခၚလာ လိုက္တယ္။ မိသားစုေတြ ခြဲ ခြာရတာဟာ ဘယ္ေလာက္ ေၾကကြဲစရာ ေကာင္းမလဲ။ အခုေတာ့ တစ္မိသားစုလံုး ေတာခို ကြန္ျမဴနစ္ ျဖစ္သြားၿပီ။
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊက ပဲခူး႐ိုးမဘက္၊ အစ္ကိုေလး ကိုေအာင္ေဖက ေျပာက္ က်ားတပ္ထဲ ပါသြားတယ္။ အဘြားတို႔ မိန္းမသားေတြက ေညာင္ခါးရွည္မွာ ရွိတဲ့ ပါတီ ႐ံုးမွာ ထိုင္တယ္။ ေညာင္ခါး ရွည္ဆိုတာ ပဲခူး႐ိုးမထဲမွာပဲေလ။ ပါတီက ပဲခူး႐ိုးမကို ေျခကုပ္ယူထားတာ။ အဲ သည္မွာ ဇာတ္လမ္းစတာပဲ။ ဟင္း...ဟင္း...မင္း ဒါ ေမးခ်င္ေနတာ မဟုတ္လား။ ငါ သိပါတယ္။ သူ႔နာမည္က ကိုတင္ေမာင္တဲ့။ ဌာနခ်ဳပ္က ေန ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္အတြက္ ပညာ က်န္းမာေရးမွဴး တာ၀န္နဲ႔ လႊတ္လိုက္တာ။ ေညာင္ခါး ရွည္႐ံုးမွာ အေျချပဳတာေပါ့။ အသက္ ၃၀ မျပည့္ေလာက္ ေသးဘူး။ အဘြားထက္ ၁၀ ႏွစ္ ေက်ာ္ေက်ာ္ႀကီးမယ္။ ကို တင္ေမာင္က ေတာခိုႏိုင္ငံေရး သမားေပမဲ့ ႏုႏုဖတ္ဖတ္၊ အႏု ပညာသမားကြဲ႕။ ေတာခိုသူ ေဌးသားဆုိေတာ့ အက်ႌေရႊ ၾကယ္သီးနဲ႔ ပတ္ကားေဖာင္ တိန္နဲ႔။ ျမင္ခါစ ေတာ္ေတာ္ မ်က္စိေနာက္စရာ ေကာင္း တယ္။ လက္သီး၊ လက္ ေမာင္းတန္း ေဒါင္းတင္၊ ေမာင္းတင္ အဘြားတုိ႔နဲ႔ တ ျခားစီပဲ။ သူက အားရင္ သူ႔ လက္စြဲေတာ္ မယ္ဒလင္ေလး တီးေနေတာ့တာ။ တစ္ခါတစ္ ရံ ဘာဂ်ာေလး မႈတ္တယ္။ သူ႔ဂီတအႏုပညာေၾကာင့္ ထင္ပါရဲ႕။ အားလံုးနဲ႔ တည့္ တယ္။ ရဲေဘာ္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား သူ႔ကို ခ်စ္ၾကတယ္။
သူ ခဏခဏ ဆိုတဲ့သီခ်င္းက-
ျမတ္ႏိုးသူရယ္
ခ်စ္မိုးေစြခဲ့တယ္
ဘံုႀကိဳးျပတ္တဲ့
ေဒ၀ီနတ္မ်ဳိးႏြယ္
မသိဘူး။ ကိုယ့္ကိုရည္ ရြယ္ၿပီး ဆိုေနတယ္လို႔ မထင္ ဘူး။ အဲသည္ေလာက္ အ တာ။ ရွိေသးတယ္။ ဂီတာ စိမ္းေမာင္ သီခ်င္း ေမာင့္ သက္လွယ္ေလ ဆရာေရႊတိုင္ၫြန္႔ ေရးတဲ့သီခ်င္း ခုထိ ေခတ္စားပါတယ္ကြယ္။
စိတ္ထဲ၀ယ္
ႀကိတ္ခဲေျဖမရတယ္
ေလာကီလူ႔ဘံု
ကာမကိေလသာက
ေႏွာင္ႀကိဳးသြယ္
ခ်စ္သက္လွယ္
အေၾကာင္းဆံုျပန္လို႔
ေပါင္းေဖာ္ရန္ဖို႔ကြယ္
အခ်စ္ဦးေပမို႔
ေမ့ဘူးခင္ရယ္
ေမ့ဘူးခင္ရယ္
ဒါလည္း မရိပ္မိေသး ဘူး။ ေနာက္မွ ရဲေမအခ်င္း ခ်င္း သတိေပး၊ လက္တို႔ ေတာ့မွ သတိထားမိၿပီး ရင္ ခုန္ေတာ့တာ။
ခင္စရာ၊ မင္စရာ
႐ူပါ႐ံုေခ်ာသူသက္လ်ာ
ၾကင္နာစြာ
ေမာင့္စိတ္ထဲမွာ
ခ်စ္မိတာ၊ ႀကိဳက္မိတာ
ေစတနာေ၀ျဖာ၊
ခင္သူဇာ ပ်ဳိမ်က္ႏွာ
အသည္းထဲစြဲတာ
ထာ၀စဥ္သာ ခင္တာ၊
ေဂၚသဇင္ပန္း ရႊင္လန္း
နန္းဥယ်ာဥ္မွာ
ခ်ဴခ်င္ေသာ္လည္း
စိတ္ထဲ ရဲေသြးမ၀င္ပါ
ခင္ႏွမသက္လ်ာ
သနားၾကင္နာ
ခြင့္ေပးဖို႔ရာ
ေတာင္းပန္ရတာ
အဲသည္သီခ်င္းေလး ဆိုေတာ့
ခ်စ္ေမတၱာၿဖိဳးႂကြကာ
မိုးက်မယ္လွသူဇာ
ၾကည္ႏူးစြာ
ဖူးစာဖက္နဲ႔
အေၾကာင္းဆက္
ႏိုင္ေအာင္သာ
အို ေဒ၀ါသိၾကား
မစပါ
ဆိုတဲ့အ ပိုဒ္ကို လိုက္ဆို မိတယ္။ ဆရာ ေရႊျပည္ေအး ေရးၿပီး ေမာင္တင္ေမာင္ဆို တာ။ ဘရဏီ တဲ့။ သိပ္ ေကာင္းတဲ့ သီခ်င္း။ အဆို ေတာ္ ေမာင္တင္ေမာင္နဲ႔ ကို တင္ေမာင္ ေရာမသြားနဲ႔ဦး။ သတ္သတ္စီ။ ႐ႈပ္သြားဦး မကြဲ႕။
လူပဲေလ။ ႏွလံုးသား ရွိ တာေပါ့။ ေတာထဲမွာ ေနရတဲ့ ဘ၀ေတြ၊ ယံုၾကည္ရာ လုပ္ ေနၾကတာဆိုေပမဲ့ ရင္ခုန္စရာ ရွိ ခုန္တာပဲကြဲ႕။ ႏွလံုးသား ကိုေတာ့ ညာလို႔မွ မရတာ။ ၆ လေလာက္ၾကာေတာ့ လူ ႀကီးေတြ အသိေပးၿပီး လက္ ထပ္လိုက္ၾကတယ္။ လူႀကီး ေတြက ေခၚေမးတာေပါ့။ တကယ္ခ်စ္ျမတ္ႏိုးလို႔လား။ စိတ္သေဘာခ်င္း တိုက္ဆိုင္ လို႔လား။ အႏိုင္က်င့္လို႔၊ ေၾကာက္လို႔ လက္ခံရတာ လား။ အကုန္စံုေအာင္ကို ေမး ေတာ့တာ။ အံမယ္ အဲဒီတုန္း က ၃ စံုတြဲကြဲ႕။
ေတာထဲဆိုေတာ့ မ႑ပ္ ေတြ ဘာေတြနဲ႔ ဘယ္ဟုတ္ မလဲ။ ေညာင္ခါးရွည္ စာ သင္ေက်ာင္းမွာ ဧည့္ခံပြဲလုပ္ တယ္။ ရွပ္အက်ႌ၊ ထဘီဖ်င္ ၾကမ္းနဲ႔ သနပ္ခါးမႈန္ေအာင္ လိမ္းၿပီး ေတာပန္းေလးပန္ ႐ိႈးထုတ္ရတာေပါ့။ လွလိုက္ တာလို႔ ေျပာတဲ့ ကိုတင္ေမာင္ မ်က္၀န္းမွာ အရည္လဲ့ေန တယ္ကြဲ႕။ ခ်စ္ရည္ရႊန္းတဲ့ မ်က္၀န္းျပာျပာ ဆိုတဲ့ သီ ခ်င္းကိုသာ သတိရလိုက္ ေတာ့။ ကိုတင္ေမာင္က လည္း ေဘာင္းဘီနဲ႔ကုတ္နဲ႔ဆို ေတာ့ အေတာ္ခ့ံတာ။ ခံ့ေခ်ာ ဟုတ္တယ္။ ခံ့ေခ်ာ။ အံမယ္ မင္းက ရယ္တယ္။ ေဟာဒီ ဓာတ္ပံုၾကည့္ ေတြ႕လား၊ ဘယ္ေလာက္ေခ်ာတယ္ဆုိ တာ။ ေကၽြးတာကေတာ့ ေကာ္ဖီ၊ ေပါင္မုန္႔၊ မုန္႔ကၽြတ္ ဒီေလာက္ပါပဲ။ လက္ဖြဲ႕ရယ္ လို႔ ဘယ္ရမလဲ။ အမွတ္တရ ပစၥည္းေလးေတြျဖစ္တဲ့ စာ အုပ္တို႔၊ ပ၀ါပိုင္းတို႔၊ ေဖာင္ တိန္တို႔ ဒီေလာက္ပါပဲ။
မဂၤလာဦးညမွာ ကိုတင္ ေမာင္က ေမ့ပါႏိုင္ သီခ်င္း ေလးကို မယ္ဒလင္ေလး တီး ၿပီးဆိုျပတာ ရင္ထဲကို စြဲေန ေတာ့တာ။
ပါရမီကံ ရင့္သန္တယ္ ႏြဲ႕မူဟန္
လွဂုဏ္ႂကြယ္တဲ့သူရယ္ ဘယ္လိုေရွးေၾကာင္းကံ
ဆုပန္လာတယ္
ျမင္သူတိုင္းလို
ႏွစ္လိုခ်စ္ၾကည္ညိဳဖြယ္
မ်က္စိထဲက
ထြက္ပါဘူး
လွမွဴးေကသြယ္
စြဲမိပါတယ္
တဲ့။ သတိရတယ္ ကြယ္။
၁၉၄၉
ခ်စ္စ၊ ၾကင္နာစ၊ အနာဂတ္တူ၊ ရည္မွန္းခ်က္တူ၊ ဘ၀တူတဲ့ ေပ်ာ္စရာဘ၀ ေလးဟာ ၆ လေလာက္မွာပဲ ေက်ပ်က္သြားခဲ့တယ္။ ကိုတင္ေမာင္ အဖမ္းခံရတာ ေလ။ အစိုးရတပ္ေတြ ရြာေတြ၀ိုင္း၊ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္တာမွာ ကိုတင္ေမာင္ သတင္းေပး၊ လက္ေထာက္ခ်တာပါ ဆိုၿပီး မတရားစြပ္စြဲ အဖမ္းခံရတာ။ ကိုတင္ေမာင္က ေ၀ါသူေဌးဦးစိန္၀င္းရဲ႕ တူေတာ္တယ္။ ဦးစိန္၀င္းက ႏွယ္ႏွယ္ရရ မဟုတ္ဘူး။ ဆာဘြဲ႕ရတာေနာ္။ ရြာကို၀ိုင္းတဲ့ ဗိုလ္ျမင့္ေဆြကလည္း သူ ဆာဂ်င္ဘ၀ကတည္းက ကို တင္ေမာင္နဲ႔ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရး အတူလုပ္ရင္း တစ္အိပ္ရာတည္း အတူအိပ္၊ တစ္ေယာက္ အ၀တ္အစား တစ္ ေယာက္ ယူ၀တ္ေလာက္ေအာင္ ရင္းႏွီးခဲ့တာဆိုေတာ့ သံသယျဖစ္စရာေတြေပါ့။
ပါတီက စပိုင္၊ မုဒိမ္း၊ ကၽြဲခိုး၊ ႏြားခိုးဆိုလို႔ကေတာ့ ေသဒဏ္ပဲ။ ေသဒဏ္က လည္း အခ်ိန္ဆိုင္းေနတာ မဟုတ္ဘူး။ သစ္ပင္မွာ ႀကိဳး တုပ္ၿပီး ရဲေမေတြက ၀ါးခၽြန္ နဲ႔ ထိုး၊ အျပတ္ရွင္းတာ။ ဒါ ေၾကာင့္လည္း ေ၀ါတစ္နယ္ လံုး ရာဇ၀တ္မႈ မရွိသ ေလာက္ရွားတယ္။ အိမ္ေတြ တံခါး၊ ျပတင္းေပါက္ ဖြင့္ ထားလို႔ရတယ္။ အမႈစစ္လို႔ ေသခ်ာရင္ ကိုတင္ေမာင္ လည္း အသတ္ခံရမွာပဲ။ အဘြားက ယံုတယ္။ ကိုတင္ ေမာင္မွာ ဒါမ်ဳိးစိတ္ဓာတ္ မရွိဘူး။ စပိုင္ မဟုတ္ဘူး။ ပါတီရန္ပံုေငြအတြက္ သူ႔ဦးေလး ဦးစိန္၀င္း တိုက္မွာ ျမႇဳပ္ထားတဲ့ စိန္၊ ေရႊေတြ ထားရာ ေနရာေတာင္ ျပေပး ခဲ့တဲ့သူပါကြယ္။ ေနာင္သည္ သတင္းျပန္ေပါက္ၾကားသြား မွာ စိုးရိမ္ၿပီး ႏႈတ္ပိတ္ခ်င္တာမ်ားလား လို႔ေတာင္ ထင္ မိတယ္။ သည္ေတာ့ အဘြား ဆံုးျဖတ္တယ္။ ကိုတင္ေမာင္ ကို ဖမ္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကုလား ေခ်ာင္းကို လိုက္မယ္ေပါ့။ ဆံုးျဖတ္တဲ့အတိုင္း စီစဥ္ လိုက္တယ္။
ေညာင္ခါးရွည္မွာရွိတဲ့ ဦးေလး ဘိုးခြန္ေထာကို လွည္းဆင္ခိုင္းၿပီး သြားၾက တာ။ အဲ ရွက္စရာ...ကြယ္၊ ရွက္စရာမဟုတ္ပါဘူးေလ။ ဒါ သဘာ၀တရားႀကီးပဲဟာ။ အဘြား ကိုယ္၀န္ရွိေနၿပီကြဲ႕။ ျမန္လွခ်ည့္လားလို႔ မင္းက ေမးခ်င္ပံု ဟုတ္တယ္မဟုတ္ လား။ သည္ကာလေတြ ခု ေခတ္ေတြလို အကာအကြယ္ ေတြ၊ ေဆးေတြ ရွိတာမွ မဟုတ္တာ။ ရွိလည္း သံုး ေလ့သံုးထ မရွိေပါင္။ ၿမိဳ႕ေပၚ ေတာင္ ဒါမ်ဳိး မရွိသေလာက္ ေသးဘူး ထင္တယ္။ အဲ သည္ ကိုယ္၀န္က ျပႆနာ တက္ေတာ့တာပဲ။ နတ္ေရ ကန္ဆိုတဲ့ ရြာေရာက္ေတာ့ မိုး ခ်ဳပ္ေနၿပီ။ လယ္ကြင္းစပ္ အိမ္တစ္အိမ္ထဲမွာ တစ္ည၀င္ တည္းေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မို႔ အိမ္ထဲ အ၀င္မခံဘူး။ ဘိုး ခြန္ေထာကိုပဲ အ၀င္ခံတယ္။ ဘာအယူေတြလည္း မသိပါ ဘူးကြယ္။ မိုးက စုံးစံုး ခ်ဳပ္ၿပီဆိုေတာ့ ေကာက္႐ိုးပံု ေဘး ႏြားစားခြက္နားမွာ တစ္ ညလံုး ေနခဲ့ရတယ္။ ျဖဳတ္ ကိုက္၊ ျခင္ကိုက္၊ ကိုတင္ ေမာင္အတြက္ စိတ္ပူ၊ ဘယ္ လိုမွ အိပ္မေပ်ာ္ေတာ့ စိတ္ ေစာၿပီး အ႐ုဏ္မျမင္ရေသး ဘူး။ ဘိုးခြန္ေထာကို အတင္း ေအာ္ႏႈိးၿပီး လွည္းက ထြက္ ခဲ့တာ။ ေမွာင္နဲ႔မည္းမည္း လမ္းေပ်ာက္ပါေလေရာ။ ႏြားေတြကလည္း လန္႔ၿပီး ဟိုဆြဲ၊ ဒီဆြဲနဲ႔ မႏိုင္ေတာ့ဘူး။ မင္း ယံုခ်င္မွယံု မွင္စာလို႔ ထင္တာပဲ။ ႏြားေပါက္စေလး ေလာက္ ရွိတယ္။ ဒီေကာင္ လိုက္ေႏွာင့္ေနတာ။ စုန္းမီး ေတြလည္း တစ္လံုးၿပီးတစ္လံုး တက္လာလိုက္တာ ေလး၊ ငါးလံုးေတာ့ ရွိမယ္။ ေနာက္ ေတာ့ ဘိုးခြန္ေထာလည္း လွည္းေပၚက ဆင္းၿပီး ပတ္ ပတ္လည္ကို ေသးလွည့္ပန္း ေတာ့မွ ႏြားေတြလည္း ၿငိမ္ ကုန္ေတာ့တာ။
အ႐ုဏ္ေလး နည္းနည္း တက္လာေတာ့မွ မီးေရာင္ ပ်ပ်နဲ႔ တဲကေလးျမင္ၿပီး “ကု လားေခ်ာင္းကို သြားခ်င္လို႔ ပါ။ ဘယ္လိုသြားရပါသလဲ” ေအာ္ေမးေတာ့ ဟိုကေျဖတာ နဲ႔ ကိုယ္လာတဲ့ လမ္းက တလြဲ။ ဒါနဲ႔ အေရွ႕ဘက္ လွည္းျပန္လွည့္၊ ယာကြက္ ၆ ကြက္ေလာက္ ေက်ာ္ေတာ့ မွ လွည္းလမ္းကေလး ေတြ႕တာ။ လွည္းလမ္းအတိုင္း ေမာင္းသြားၿပီး မိုးလည္း စင္ စင္လင္းေရာ ခလပ္စုဆိုတဲ့ ရြာေရာက္ေတာ့တယ္။
ေျပာရဦးမယ္။ ဟိုဘက္ ဘိုယားႀကီးဘက္ ကရင္ေတြ တိုက္ပြဲျဖစ္ေတာ့ ေတာထဲက က်ားသားအမိ လန္႔ဖ်ပ္ၿပီး ခလပ္စုဘက္ စပါးခင္းထဲ လာပုန္းေနတယ္ ထင္ပါရဲ႕။ စပါးရိတ္လာတဲ့ သားအဖ သံုးေယာက္နဲ႔ေတြ႕ၿပီး က်ားမ ႀကီးနဲ႔ သားအဖေတြ လံုးၾက ေရာ။ ဖေအနဲ႔ သားအႀကီး က်ားမႀကီးနဲ႔ လံုးေထြးေန တုန္း သားအငယ္က ရြာကို ျပန္ေျပးၿပီး ကြန္ျမဴနစ္ရဲေဘာ္ ေတြ ေခၚလာေတာ့ ရဲေဘာ္ ၁၀ ေယာက္ေလာက္ ပါလာ တယ္။ အံမယ္ က်ားမႀကီး က သားအဖႏွစ္ေယာက္လံုး ကို ကုိက္သတ္ၿပီးေပမဲ့ မေျပး ဘူးတဲ့။ ရဲေဘာ္ေတြလည္း ေသနတ္ေတြနဲ႔ ၀ိုင္းပစ္ၾကတာ ၇ ေတာင္ေက်ာ္ က်ားမႀကီး လည္း ေသတာပါပဲ။ က်ား ကေလးကိုေတာ့ မေတြ႕ဘူး ဆိုတယ္။ ေျပးေရာေပါ့။ အဲ ကိုတင္ေမာင္ကို ဖမ္းထားရာ ကုလားေခ်ာင္း သြားတဲ့ အေၾကာင္းကေန စကားေတြ လည္း ဟိုေရာက္ ဒီေရာက္ ျဖစ္ကုန္ၿပီ။ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ အဘြားႀကီးပဲ အိုၿပီ။ သတိေတြ ေမ့ကုန္ၿပီ။ ကိုယ့္ စကားကိုယ္ ဘယ္ေရာက္လို႔ ေရာက္မွန္း မသိေတာ့ပါဘူး။ အၿမီးအေမာက္ မတည့္ခ်င္ ဘူး။ ေနဦး ဘယ္ေရာက္ သြားၿပီလဲ၊ ေအး ေန႔လယ္ ၁၁ နာရီေလာက္မွာ ကိုတင္ ေမာင္ကို ဖမ္းထားတဲ့ ကုလားေခ်ာင္းကို ေရာက္ ေရာ။ အမႈစစ္ေနဆဲႀကီးကို ေရာက္တာ။ သတ္ပစ္လိုက္ ၾကၿပီလားလို႔ ေသာကဆင္းရဲ မႈေတြနဲ႔လာခဲ့ၾကတာ အသက္ ရွင္လ်က္ ေတြ႕ရေတာ့ ၀မ္းလည္း သာတယ္။ ၀မ္း လည္း နည္းတယ္။ အသက္ မေသေသးလို႔ ၀မ္းသာတာ။ စပိုင္ဆိုၿပီး စြပ္စြဲတာကို ၀မ္း နည္းတာ။
စပိုင္လို႔ စြပ္စြဲသတ္မွတ္ လိုက္ရင္ ဘယ္သူမွ တတ္ႏိုင္ တာ မဟုတ္ဘူး။ ဘယ္သူ႕႔ ေျခသလံုးမွ ဖက္မေနနဲ႔ေတာ့။ ကိုတင္ေမာင္ကို ယံုတယ္။ သူ႔မွာ အဲသည္စိတ္ဓာတ္ လံုး လံုးမရွိႏိုင္ဘူး။ လူတစ္ဖက္ သားကို ကူညီခ်င္စိတ္ အျမဲ ရွိတယ္။ ရန္၊ ငါ စည္းျပတ္ တာ မျပတ္တာေတာ့ အဘြား မသံုးသပ္တတ္ဘူး။ ေသခ်ာ တာကေတာ့ ကိုယ့္တပ္ ထိ ခိုက္မဲ့ အလုပ္မ်ဳိး သူ မလုပ္ ဘူး။ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ေရာက္ လာတဲ့သူပါ။ တရားကို နတ္ ေစာင့္တယ္ကြဲ႕။ အမႈက မေရ ရာဘူး။ အထင္နဲ႔ ရမ္းသန္း စြပ္စြဲၾကတာ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ စစ္ေဆးေတာ့လည္း လြတ္ ေျမာက္သြားတာေပါ့။
ေညာင္ခါးရွည္က ျပန္ လာေတာ့ လွည္းေပၚမွာ ကိုတင္ေမာင္က ဘာဂ်ာေလး ထုတ္ၿပီး သံုးပန္လွ သီခ်င္း ေလးမႈတ္တာ...
မိုးနတ္မယ္ သူဇာႏြယ္ ႐ူပါလွတာရယ္၊ သူငါ က်စရာမူရာျပကာ ျပံဳးလိုက္ ရင္ကြယ္၊ ဖိုးလႏွယ္ တူပါ တယ္၊ ျဖဴကာ၀ကာရယ္
တဲ့။
သက္သက္ အဘြား ကိုယ္၀န္ေဆာင္ထားရတာကို စေနတာ။ ခုထိမေမ့ႏိုင္ေသး ဘူး။
“မၾကင္ေရ ဒီဘာဂ်ာ ေလးနဲ႔ မယ္ဒလင္ေလးက အသက္ကယ္တာဗ်။ က်ဳပ္ ကို ဖမ္းထားတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြ က က်ဳပ္ မယ္ဒလင္သံကို စြဲေနတာ။ က်ဳပ္ကိုလည္း ခ်စ္ရွာပါတယ္။ သတ္ပစ္ လိုက္ရင္လည္း ဘာတတ္ႏိုင္ မွာတုံး။ ဒီအတိုင္း စင္းခံေန ရမွာ။ ႏြားခိုးႏွစ္ေယာက္ ၀ါး ခၽြန္စာမိေတာ့ က်ဳပ္ ေတာ္ ေတာ္တုန္လႈပ္သြားတယ္။ အျပစ္မလုပ္ဘဲနဲ႔ မေသခ်င္ ဘူး။ မၾကင္အတြက္လည္း စိတ္ပူမိတယ္။ ေတာ္ေသး တယ္။ ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္နဲ႔ အထက္အမိန္႔ နာခံၾကလို႔ အဟဲ...မယ္ဒလင္ေလးေက်း ဇူးလည္း ပါသေပါ့ကြယ္”
၁၉၅၀
၁၉၅၀ ဟုတ္တယ္။ လဆန္းပိုင္းေလာက္မွာ အစိုး ရတပ္ စစ္ေၾကာင္း ၃ ခုနဲ႔ ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ကို အျပတ္ရွင္း မယ္ဆိုၿပီး သတင္းေတြ ရ တယ္။ ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္က အင္ အားသိပ္နည္းတယ္။ အမ်ားစု က ပဲခူး႐ိုးမဗဟို႐ံုးနဲ႔ ေတာင္ ငူ၊ ပ်ဥ္းမနားဘက္ေတြ ေျခ ကုပ္ယူထားတာ။ သည္ေတာ့ ေ၀ါပါတီ႐ံုးနဲ႔ မိသားစု ေတြအတြက္ လံုျခံဳမႈအားနည္း တယ္။ သူတင္၊ ကိုယ္တင္ မယွဥ္ႏိုင္ဘူး။ သည္ေတာ့ ေျပးရေတာ့တာပဲ။ ဘယ္ကို ေျပးသလဲဆိုေတာ့ စစ္ေတာင္း ျမစ္႐ိုးတစ္ေလွ်ာက္ လွ်ဳိေတြ ထဲမွာေပါ့။
ေနက အရမ္းပူေတာ့ မခံႏိုင္ဘူး။ လွည္းေတြေပၚ ေစာင္ေတြတင္ၿပီး လွည္း ေအာက္ ၀င္ေနရတယ္။ ည ၈ နာရီေလာက္ စစ္ေတာင္း ျမစ္ေရတက္လာေတာ့မွ သမၺန္ငွားၿပီး ဟိုဘက္ကမ္း က ဘိုယားႀကီးကို ကူးၾက တာ။ ဘိုယားႀကီးဘက္မွာရွိ တဲ့ ကရင္တပ္က သတင္းရ လို႔ ထင္တယ္။ ေသနတ္ ေဖာက္ၿပီး သူတို႔ ႐ံုးေခၚသြား ၾကတယ္။ မနက္လင္းေတာ့ လႊတ္ေပးတာနဲ႔ ကိုတင္ေမာင္ ရဲ႕အေဒၚရွိရာ မုပၸလင္မွာသြား ခိုတယ္။ မုပၸလင္မွာ ခိုေန တုန္း သံုး၊ ေလးရက္ေလာက္ အၾကာမွာ မုပၸလင္ဂါတ္တဲက ကိုတင္ေမာင္ကို လာဖမ္း သြားပါေလေရာ။ မိန္းမသား ေတြကို မဖမ္းဘူး။ မုပၸလင္ ဂါတ္မွာ ၂ ပတ္ေလာက္ၾကာ ေတာ့ အမွတ္ ၁၆ တပ္ရင္း က ဗိုလ္ႀကီး ခင္ေမာင္ျမင့္ ေရာက္လာၿပီး ကိုတင္ေမာင္ ကို သထံုေခၚသြားတယ္။ သထံုတပ္မွာ တစ္လေလာက္ ၾကာၿပီး ခံ၀န္ခ်ဳပ္ေတြမွာ လက္မွတ္ေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထိုးၿပီး ျပန္ေရာက္လာတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာပဲ အဘြားက ပဲ ခူးေရာက္ေနၿပီ။ ေ၀ါၿမိဳ႕သား ေတြက ပဲခူးမွာ အမ်ားႀကီး ေလ။ သူတို႔ အကူအညီေပး ၾကပါတယ္။
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊက ပဲခူး႐ိုးမကေန အေမနဲ႔ ေတြ႕ခ်င္လို႔ ခြင့္ယူၿပီးလာတဲ့ အခ်ိန္ အဘြားတို႔ေျပးတာနဲ႔ လာတိုက္ဆိုင္ၿပီး ကိုတင္ ေမာင္နဲ႔အတူ သမီးေယာက္ဖ ႏွစ္ေယာက္ သထံုတပ္ေခၚ စစ္တဲ့အထဲပါသြားတယ္။ အစ္ကိုေလး ကိုေအာင္ေဖကေတာ့ က်ဳိက္ထီး႐ိုးဘက္မွာ ဆက္က်န္ရစ္တယ္။ အင္း စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ တြက္ ရင္ ေတာထဲမွာ ၃ ႏွစ္ ေလာက္ေတာ့ ရွိမယ္။
၁၉၅၁
ေတာထဲမွာ ေမြးတဲ့ သားအႀကီးက အဆုတ္ အေအးပတ္ၿပီး ဆံုးရွာတယ္။ ေဆးၿမီးတိုေတြနဲ႔ မျပည့္မစံု ကုခဲ့ရတာေလ။ ဘယ္လိုလုပ္ သက္ဆိုးရွည္မလဲကြယ္။ ဆရာ၀န္ မပင့္ႏိုင္ေလာက္ ေအာင္ ခ်ဳိတဲ့၊ ဆင္းရဲခဲ့တယ္။ အလင္းထဲေရာက္ၿပီဆိုေပမဲ့ ဘ၀ကေတာ့ မလင္းဘူး။ သိမ္ဇရပ္တံတားေဆာက္ လုပ္ေရးမွာ ကိုတင္ေမာင္က ေက်ာက္ကန္ထ႐ိုက္ ၀င္လုပ္ တယ္။ ေက်ာက္သြင္းရတာ အေတာ္ပင္ပန္းဆင္းရဲခဲ့တာ ပါ။
၁၉၆၂
ေကာင္းေရာင္း ေကာင္း ၀ယ္ အလုပ္မ်ဳိးစံုလုပ္၊ နည္း နည္းေလးစုမိေတာ့ ရာတန္ ေတြ တရားမ၀င္ေတာ့ဘူး ေၾကညာသြားေတာ့ လင္ မယားႏွစ္ေယာက္ေပါင္း ၄၀၀၀ ပဲ ရလိုက္တယ္။ တစ္ေယာက္ ၂၀၀၀ ပဲ လဲ ခြင့္ရတာကိုး။ ဘယ္ကြယ္၊ ဘယ္သူက သစၥာ ရွိမွာတဲ့လဲ။ လဲေပးမယ္ဆိုၿပီး ယူသြားတဲ့ ပိုက္ဆံေတြ အကုန္ဆံုးတာ။ သြားေရာ...ဘ၀ကို တစ္က ေန ျပန္စရေတာ့တာ။
၁၉၈ရ
ရဲေဘာ္ ရဲဘက္၊ ဘ၀ အေဖာ္မြန္၊ သားသမီး ၈ ေယာက္တို႔ရဲ႕ ဖခင္၊ သီခ်င္း ေလးေတြကို ခ်စ္တတ္သူ လက္တြဲျဖဳတ္...တမလြန္ခရီး ကို ထြက္သြားခဲ့တယ္ေလ။
၁၉၈၈
တစ္ပါတီစနစ္ကို ေတာ္ လွန္တဲ့ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ ပံုႀကီး ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ သားသမီးေတြထဲက နံပါတ္ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈ တကြဲတျပား စီ ထြက္ခြာသြားၾကျပန္ၿပီ။ ဘယ္လိုလုပ္ တားလို႔ ရမွာလဲ။
အဘြားေသြးပဲကြယ္။
၂၀၀၈
ညီမေလး မက်င္ပု ဆံုး တယ္။
၂၀၀၉
အစ္ကိုႀကီး ကိုေအာင္ ေရႊ ဆံုးရွာတယ္။
၂၀၁၁
နံပါတ္ ၃ သား အသည္းစီပိုးေရာဂါနဲ႔ ဆံုး တယ္။ စီပိုးကုဖို႔ သိန္းရာ ဂဏန္းႀကီးႀကီးရွိမွ ရမွာဆို ေတာ့ လံုးပါးပါးသြားရွာ တာ။
၁
ေကာင္စီ႐ံုး၊ ရ၀တ႐ံုး၊ ရယက႐ံုးမွာ ေထာက္လွမ္း ေရးက ေခၚေခၚစစ္တာမ်ဳိး မရွိေတာ့ဘူး။ အခုေတာ့ သား ေတြ သမီးေတြနဲ႔ ခြဲခြာရတာ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။
ဒီမိုကေရစီ လမ္း ေၾကာင္းေပၚ သြားေနၾကၿပီ။
အေ၀းကသူေတြ ျပန္ လာႏိုင္ၿပီဆိုေတာ့...
သားသမီးေျမးျမစ္ တစ္ျပံဳတစ္မနဲ႔ မေသခင္ ေလး ေနခ်င္တာေပါ့။
ေနခြင့္ရမွာပါေနာ္။
သားသမီးေတြနဲ႔ တေပ်ာ္တပါး သီဆိုခဲ့တဲ့ ဆရာ ေရႊတိုင္ၫြန္႔ရဲ႕ ဇာတိ မာန္ သီခ်င္းကို အခုခ်ိန္မွာ ေျမးျမစ္ေတြနဲ႔ပါ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ ဆိုင္ ဆိုခ်င္လိုက္တာ။
မ်ဳိးက်က္သေရ
တိုးတက္ေစ
ေအာင္ေၾကာင္း
မဂၤလာအေျခ
မိုးေအာက္ေျမ
တန္ခိုးေတာက္ေပ
ေခတ္ေကာင္း
ေရာက္ၿပီေလ
ေအာက္က်မခံဘူးေဟ့
အမ်ဳိးသားတို႔ေရ
ေအာက္က်မခံဘူးေဟ့ အမ်ဳိးသမီးတို႔ေရ
ရဲသွ်မ္း
(ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္း၊ေအာက္တိုဘာလ ၂၀၁၂
(ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္း၊ေအာက္တိုဘာလ ၂၀၁၂
No comments:
Post a Comment